Skargę na podjętą uchwałę wniósł Prokurator Rejonowy domagając się stwierdzenia jej nieważności w zaskarżonej części. Prokurator zarzucił uchwale istotne naruszenie prawa tj. art. 40 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( Dz. U. Nr 142 poz. 1591 z 2001 r. z późn. zm.) przez ustanowienie w kwestionowanym przepisie uchwały regulacji, które nałożyły na właścicieli placówek handlowych, gastronomicznych i usługowych obowiązek umieszczania w widocznych miejscach informacji o dniach tygodnia i godzinach otwarcia placówki, adresie i godzinach działalności placówki oraz okresowym wyłączeniu z działalności, a w dalszej części uchwały przepisów karnych za naruszenie tego obowiązku, pomimo braku kompetencji do uchwalenia takowych przepisów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uznał skargę za zasadną, orzekając, że rada gminy nie może zażądać od właścicieli sklepów, restauracji i zakładów usługowych, aby zamieszczali wywieszkę o godzinach otwarcia placówki i przerwach w jej działalności.
W świetle wskazanych podstaw stwierdzania nieważności aktów organów gminy uznać należało, iż badana uchwała rady gminy podlegała częściowemu wyeliminowaniu z obrotu prawnego poprzez stwierdzenie jej nieważności ze względu na fakt, iż – w zaskarżonej skargą części – podjęta została z istotnym naruszeniem prawa.
Podjęta przez radę gminy uchwała jako podstawę prawną wskazuje art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i art. XII § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Przepisy wprowadzające Kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 142 ze zm.). W istocie jednak podstawę jej podjęcia stanowił również przepis art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym. Zgodnie z przepisem art. XII ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks pracy ( Dz. U. Nr 24, poz. 142 ze zm. ) dni i godziny otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności określa gmina, z kolei w myśl § 2 tego artykułu, winni naruszenia wydanych na podstawie § 1 przepisów o dniach i godzinach otwierania i zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności podlegają karze grzywny do 2.500 złotych, a orzekanie następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Cytowany przepis art. XII § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks pracy zawiera niewątpliwie upoważnienie ustawowe dla gminy do stanowienia przepisów powszechnie obowiązujących. Wydana na tej podstawie uchwała ma zatem charakter wykonawczy. Ugruntowany jest w orzecznictwie sądowym pogląd, iż kompetencja w zakresie określenia dni i godzin otwarcia oraz zamykania placówek i zakładów wymienionych w art. XII przysługuje radzę gminy. W świetle brzmienia powołanego art. XII § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. nie powinno budzić wątpliwości stwierdzenie, że kompetencje rady gminy w nim ustanowione są ograniczone jedynie do określania godzin otwierania i zamykania placówek handlowych i usługowych. Nie obejmują one natomiast uprawnienia do nakładania obowiązku umieszczania w miejscach widocznych w tych placówkach informacji określających czas pracy placówki oraz jej adres okresowe przyczyny wyłączenia ich z działalności.
Zważywszy na treść art. XII § 2 ustawy – Przepisy wprowadzające Kodeks pracy i – zakwestionowane skargą Prokuratora – przepisy uchwały rady gminy, należy zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego Prokuratora, że konsekwencją nałożenia przez radę gminy – bez jakiejkolwiek podstawy prawnej – tego dodatkowego obowiązku jest rozszerzenie zakresu penalizacji przewidzianego w art. XII § 2 w/w ustawy na podmioty, które będąc prowadzącymi placówki handlowe, zakłady gastronomiczne i usługowe nie umieszczą w widocznym miejscu informacji o czasie pracy placówki oraz przyczynach jej wyłączenia z działalności. Tymczasem zgodnie z powołanym przepisem art. XII § 2 penalizacji – w postaci zagrożenia grzywną – podlega jedynie samo nieprzestrzeganie ustanowionych w formie uchwały godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności. Według Sądu, omówione naruszenie prawa, ma – jak słusznie wywodził prokurator – charakter istotnego naruszenia prawa. Kontrolowana uchwała w omawianym zakresie podjęta została przez radę z przekroczeniem udzielonego jej upoważnienia ustawowego.
Przedstawione motywy przesądziły, stosownie do art. 147 § 1 ppsa, o konieczności stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały w zakresie jej § 2 i 3. Zgodnie z art. 152 ppsa orzeczono, iż w tym zakresie uchwała nie podlega wykonaniu przyjmując, iż instytucja ta dotyczy także przepisów prawa miejscowego.
Sygn. akt II SA/Go 578/11
