Gdy przedsiębiorca mieszka i pracuje
Od 1 lipca będą obowiązywały nowe stawki za wywóz nieczystości. Ich wysokość będzie uzależniona ostatecznie od decyzji rady gminy. Ustawa obliguje jednak gminy by opłaty za odbiór śmieci segregowanych były niższe, niż w przypadku śmieci niesegregowanych. Sposób ustalania wysokości opłat jest przy tym inny dla nieruchomości mieszkalnych oraz niemieszkalnych. Możliwe jest też ustalenie opłaty mieszanej, czyli np. w sytuacji gdy firma prowadzona jest w mieszkaniu. W pierwszym przypadku wysokość opłat za odbiór nieczystości warunkowana może być liczbą mieszkańców lub ilością zużytej wody lub powierzchnią lokalu mieszkalnego.
Rada gminy może, w drodze uchwały postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. Zaliczają się do tego także powierzchnie wykorzystywane na cele prowadzonej działalności gospodarczej. W takim przypadku wysokość opłaty stanowić będzie iloczyn liczby pojemników z odpadami powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami za pojemnik o określonej pojemności przyjętej przez gminę.
W przypadku nieruchomości, która jednocześnie jest wykorzystywana do celów mieszkalnych, jak też w części do celów firmowych opłata za gospodarowanie odpadami stanowi sumę opłat obliczonych dla obu sposobów wykorzystania nieruchomości.
Opłaty za śmieci można rozliczyć w kosztach
Przedsiębiorcy mogą zwiększyć koszty działalności firmy, obliczane dla celów podatkowych, także o opłaty związane z odbieraniem odpadów. Należy w takiej sytuacji trzymać się podstawowej zasady, zgodnie z którą kosztem podatkowym mogą być tylko takie wydatki, które zostały poniesione w celu uzyskania przychodu, pod warunkiem jednak, że nie zostały one wymienione w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (lub w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). W przypadku opłat za wywóz śmieci sprawa jest dość prosta nawet w sytuacji, gdy przedsiębiorca wykorzystuje nieruchomość nie tyko na cele firmowe ale także na cele mieszkalne. Wynika to z wyodrębnienia opłat zarówno na jedne i drugie przeznaczenie nieruchomości. W ten sposób można zmniejszyć koszt opłat ponoszonych od pojemników firmowych o 19%, 18% albo 32%. Wszystko zależy od wybranej formy opodatkowania (podatek linowy albo skala podatkowa), a w przypadku skali podatkowej od wysokości dochodów, co wpływa na stosowaną stawkę (do dochodów 85 528 zł jest to 18% do nadwyżki 32%).
VAT też do odliczenia
Jeżeli czynność wywozu odpadów jest opodatkowana VAT i opłaty są zwiększane o stawkę tego podatku, w takim przypadku przedsiębiorca, który rozlicza VAT ma prawo także do odliczenia podatku wykazanego na fakturze (wtedy w kosztach podatkowych rozliczy kwotę netto). Ma to miejsce obecnie, gdy przedsiębiorca podpisał umowę na wybór nieczystości z firmą prywatną, która rozlicza VAT. Prawo do odliczenia przysługuje oczywiście, podobnie jak przy rozliczeniu kosztów, tylko w części przypadającej na odbiór pojemników firmowych. Jednak opłaty za wywóz nieczystości, które są ustalane przez gminę nie powinny być opodatkowane VAT, na co wskazuje także interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.
„Wobec powyższego, w świetle regulacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wskazać należy, że ustalając stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i pobierając ją od właścicieli nieruchomości, Gmina występować będzie w pozycji nadrzędnej w stosunku do podmiotów uczestniczących w danej czynności (właścicieli nieruchomości), wykonując zadania z zakresu władzy publicznej określone w przepisach ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) – art. 7 ust. 1 pkt 3, z którego wynika, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.
Określony w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach charakter opłaty wskazuje, iż w istocie mamy do czynienia z „daniną publiczną” – opłata ustalana jest w sposób określony w ustawie i stanowi dochód gminy przeznaczony na działania wykonywane w interesie publicznym. Tym samym Gmina, z tytułu realizacji ww. zadania wyłączona jest z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. I dlatego też opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.” – interpretacja indywidualna Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi z 14 grudnia 2012 r., nr IPTPP1/443-740/12-4/AK.
Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care
