Co do zasady, w celu obliczenia podatku dochodowego od osiągniętego dochodu odlicza się wartość zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne. Otrzymana w ten sposób kwota stanowi podstawę do opodatkowania. Może się jednak zdarzyć, że składki na ubezpieczenie społeczne nie będą mogły być uwzględnione.
Brak podatku – brak składek
Odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód wolny od podatku. Chodzi tu przede wszystkim o długą listę dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Będą to m.in. otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, kwoty wygrane w grach na automatach, a także dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, o ile przedsiębiorca uzyskał stosowne zezwolenie na jej prowadzenie. Dochód może być także zwolniony od opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Kiedy pobór podatku jest zaniechany
O wartość składek na ubezpieczenie podatnik nie pomniejszy dochodu także, jeśli na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku od tego dochodu. Może się to zdarzyć na mocy rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Składki jako koszt uzyskania przychodu
Na co jeszcze warto zwrócić uwagę, opłacane przez przedsiębiorców składki na ubezpieczenie społeczne nie zostaną odliczone od dochodu, jeśli przedsiębiorca ujął je w kosztach uzyskania przychodu. Taką możliwość mają jednak tylko ci, którzy rozliczają uzyskane dochody według skali podatkowej lub 19% podatkiem liniowym. Co istotne, wybór takiego rozwiązania jest korzystny, gdyż zaliczyć składki do kosztów podatkowych można nawet i wtedy, gdy przedsiębiorstwo osiąga stratę. Odliczenia wartości składek od dochodu natomiast można dokonać tylko wtedy, gdy dochód rzeczywiście istnieje.
Warto pamiętać, iż nie podlegają odliczeniu od dochodu także te składki ZUS-owskie, które zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie.
Katarzyna Miazek, Tax Care
Adam Bujalski, księgowy Tax Care
