Art. 21 w/w aktu prawnego zawiera katalog zwolnień podatkowych, wśród których możemy odnaleźć m.in. renty dla inwalidów wojennych czy niektóre rodzaje odszkodowań. Pkt 39 powyższego przepisu wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są także stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że otrzymywanie stypendium rektorskiego jak najbardziej mieści się w powyższym katalogu, jednocześnie nie pozbawia prawa do ulgi na dziecko.
Ulga prorodzinna, bo o niej właśnie mowa, przysługuje rodzicom lub opiekunom prawnym, którzy wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nimi zamieszkiwało, sprawowali opiekę przez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z przepisami omawianej ustawy podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi na każde małoletnie dziecko. Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę w stosunku do:
- jednego małoletniego dziecka – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy, jeżeli dochody podatnika:
– pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
– niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
- dwojga małoletnich dzieci – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko.
- trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota stanowiąca:
– 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
– 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
– 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.
W praktyce ulga podatkowa na dziecko od 2013 r. wyniesie 92,67 zł. miesięcznie, czyli po 1112,04 zł rocznie na każdego malucha. Jednak za trzecie dziecko podatnicy będą mogli odliczać kwotę wyższą – 139 zł miesięcznie, a w stosunku rocznym – 1668,06 zł. Odliczenia za trzecie dziecko będą wyższe o 50% niż odliczenia za pierwsze i drugie dziecko z osobna. Z kolei za czwarte i każde następne dziecko podatnik będzie mógł odliczyć 185,34 zł za miesiąc, czyli 2224,08 zł na rok.
Wracając jednak do kwestii prawa do ulgi prorodzinnej, a otrzymywanego stypendium naukowego, zgodnie z zapisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga z tytułu wychowywania pełnoletniego dziecka dotyczy także dzieci do ukończenia przez nie 25 roku życia. Ważne jest przy tym, aby dziecko uczyło się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, i w roku podatkowym nie uzyskało dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b omawianego aktu prawnego w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej. Innymi słowy, rodzic studenta, na którego przysługuje ulga prorodzinna, ma prawo do odliczenia podatkowego z tego tytułu, nawet jeśli dziecko pobiera stypendium naukowe i to niezależnie od jego wysokości. Ważne jest jedynie, aby uzyskiwane stypendium było zwolnione z opodatkowania. Jeśli będzie podlegało opodatkowaniu, to z ulgi prorodzinnej będzie można skorzystać tylko pod warunkiem nieprzekroczenia kwoty stypendium powyżej 3089 zł rocznie.