Art. 6 w/w aktu prawnego stanowi, iż obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem. Jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie. Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek. Z kolei powstanie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości z tytułu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego następuje z chwilą wpisu w księdze wieczystej, a nie z dniem podpisania aktu notarialnego.
Pamiętajmy, że osoby fizyczne są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub od dnia zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania w danym roku podatkowym.
Zdecydowanie ważniejszą kwestią jest termin płatności omawianego podatku. W przeciwieństwie do większości danin publicznoprawnych, podatek od nieruchomości nie jest uiszczany jednorazowo (tak jak ma to miejsce np. w odniesieniu do podatku dochodowego). Podatek od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych, ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: • do dnia 15 marca, • 15 maja, • 15 września • 15 listopada roku podatkowego.
Powyższe terminy dotyczą jednak wyłącznie osób fizycznych. Co, gdy właścicielem nieruchomości jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną? W takiej sytuacji muszą one wpłacać obliczony w deklaracji podatek od nieruchomości – bez wezwania – na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15 każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia. Zasada ta dotyczy także spółek niemających osobowości prawnej, jednostek organizacyjnych Agencji Nieruchomości Rolnych oraz jednostek organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Dodatkowo powyższe podmioty mają obowiązek składać, w terminie do dnia 31 stycznia, organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku.
