Jednakże, jeśli podatnicy ci uzyskują również dochody opodatkowane według skali podatkowej, to w rocznym zeznaniu podatkowym składanym z tytułu uzyskiwania tych dochodów mogą uwzględnić omawiane odliczenie. Z ulgi prorodzinnej mogą korzystać podatnicy uzyskujący dochody opodatkowane według skali podatkowej, składający roczne zeznanie podatkowe na druku PIT-36 lub PIT-37. Odliczenie przysługuje rodzicom wykonującym władzę rodzicielską, opiekunom prawnym, jeśli dziecko zamieszkuje z opiekunem oraz rodzicom zastępczym. Z odliczenia nie mogą korzystać zatem rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej oraz opiekunowie prawni dziecka, którzy nie mieszkają wspólnie z dzieckiem. Ulga jest adresowana do podatników, którzy w roku podatkowym wychowują dzieci:
- małoletnie,
- bez względu na ich wiek, jeśli otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną.
Z ulgi mogą korzystać również osoby wychowujące pełnoletnie dzieci do 25 roku życia, pod warunkiem, że dzieci te uczą się lub studiują – także za granicą oraz że w roku podatkowym, którego dotyczy odliczenie, nie uzyskały dochodów opodatkowanych według skali podatkowej lub z kapitałów pieniężnych opodatkowanych przy zastosowaniu 19% stawki w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł. Do dochodów tych wliczane są także zarobki uzyskane przez pełnoletnie dzieci za granicą i to bez względu na to, jak metoda unikania podwójnego opodatkowania ma do nich zastosowanie. Fakt otrzymywania przez dziecko renty nie ma znaczenia dla prawa do ulgi. Należy podkreślić, iż z odliczenia nie mogą korzystać podatnicy, których dzieci prowadzą działalność gospodarczą opodatkowaną przy zastosowaniu 19% stawki podatkowej lub na zasadach tzw. ryczałtu ewidencjonowanego albo też podlegają przepisom ustawy o podatku tonażowym.
Osoba, która kończy pewien etap swojego kształcenia formalnie przestaje być uczniem określonej szkoły z chwilą otrzymania świadectwa. Jednakże, jeśli osoba zamierza kontynuować naukę, nie traci automatycznie statusu osoby uczącej się. W związku z tym w przypadku:
- uczniów kontynuujących 1. naukę w szkole ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego;
- maturzysty, który nie kontynuuje nauki ulga przysługuje także za miesiące wakacyjne;
- maturzysty, który podejmuje naukę w szkole wyższej ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego;
- studentów kształcących się w dwóch etapach (studia licencjackie i magisterskie) ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego w sytuacji, gdy student po zdaniu egzaminu został zakwalifikowany na studia magisterskie. Jednakże, jeśli studia nie są kontynuowane lub występuje, to ulga przysługuje tylko za miesiące nauki włącznie z miesiącem, w którym został złożony egzamin dyplomowy.
Odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję rodziny zastępczej albo sprawował opiekę nad dzieckiem. Kwota odliczenia wynosi 92,67 zł miesięcznie na każde dziecko. Odliczenie nie przysługuje poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
- na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
- wstąpiło w związek małżeński.
Mogą zaistnieć sytuacje, w których dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane w tym samym roku podatkowym do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego. Jeśli przekazanie to następuje w trakcie miesiąca, każdemu z podatników opiekujących się dzieckiem przysługuje w tym miesiącu odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania nad nim pieczy. Oznacza to, że zarówno rodzice, jak i opiekun prawny albo osoba pełniąca funkcję rodziny zastępczej odliczy – za miesiąc, w którym opieka była sprawowana przez różne osoby – 3,09 zł za każdy dzień sprawowania nad dzieckiem pieczy.
Małżonkowie, którzy wychowują dzieci powinni pamiętać, że roczna kwota odliczenia dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Przysługującą im roczną kwotę odliczenia mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej ustalonej proporcji. Odliczenia dokonuje się w rocznym zeznaniu podatkowym, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia.
