Zgodnie z treścią art. 89a ustawodawca wprowadza specjalne zasady przy dokonywaniu rozliczeń podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności. W praktyce część przedsiębiorców ma bowiem problem z prawidłowym złożeniem deklaracji podatkowej, gdy nieuczciwi kontrahenci nie chcą uregulować swoich zobowiązań finansowych. Skorzystanie z omawianej ulgi następuje w formie złożenia korekty podatkowej – zmiany wartości podstawy opodatkowania (wpisaniu niższej kwoty).
Podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona. Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Zastosowanie ulgi na złe długi będzie możliwe, gdy zostaną spełnione następujące przesłanki:
- dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
- na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty: wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni, dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
- od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.
Korekta może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty należność zastała uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.
Wierzyciel obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty, zawiadomić o tej korekcie właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego wraz z podaniem kwot korekty oraz danych dłużnika. Przypomnijmy zatem jeszcze raz, że korekta podatku należnego nie może nastąpić wcześniej, aniżeli po upływie wyznaczonego przez wierzyciela dodatkowego terminu zapłaty, jaki miał dłużnik na uregulowanie należności, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia od wierzyciela, a także, że podatnik – wierzyciel nie mógł wykazać tej korekty przed okresem rozliczeniowym, w którym uzyskał potwierdzenie odbioru tego zawiadomienia przez dłużnika.
Na zakończenie jeszcze jedna ważna informacja – w 2014 r. możemy korzystać z ulgi na złe długi dotyczącej wierzytelności, które wynikają z faktur wystawionych od 1 stycznia 2012 r.
