W myśl przepisów o podatku od czynności cywilnoprawnych, umowa pożyczki została opodatkowana. Obowiązek podatkowy ciąży na biorącym pożyczkę. Podstawę opodatkowania stanowi kwota lub wartość pożyczki. Stawka podatku od umowy pożyczki wynosi 2%.
Kto jest zwolniony od podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy pożyczki?
W myśl art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych są umowy pożyczki pieniędzy zawarte między osobami najbliższymi tj. małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha w wysokości przekraczającej kwotę wolną od podatku: 9.637 zł, pod warunkiem:
– złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 14 dni od daty dokonania czynności, oraz
– udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Warunki zwolnienia zostały ściśle sprecyzowane w ustawie, przez co niespełnienie jednego z nich powoduje brak przesłanki do zwolnienia od zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Warunki te dotyczą pożyczek powyżej kwoty 9.637 zł od jednej osoby, liczonej łącznie w okresie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym zawarto ostatnią umowę pożyczki, oraz w roku zawarcia ostatniej umowy.
Na mocy ustawy, zwalnia się od podatku od czynności cywilnoprawnej umowy pożyczki w formie pieniężnej – bez limitu kwoty pożyczki – zawarte pomiędzy osobami najbliższymi wymienionymi powyżej pod warunkiem udokumentowania otrzymania przez pożyczkobiorcę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym oraz złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności.
W przypadku niespełnienia przynajmniej jednego z warunków zwolnienia, pożyczkobiorca będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na zasadach ogólnych, określonych w ustawie, czyli według stawki podatku od umowy pożyczki wynoszącej 2% (wraz z odsetkami za zwłokę).
Wyjątkiem od powyższej zasady jest sytuacja, w której biorący pożyczkę od osób najbliższych nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, a następnie przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, wówczas będzie zobowiązany do zapłaty podatku według stawki 20 %.
