Mając powyższe na uwadze Komisja zaprezentowała dziś plan działania przewidujący skuteczniejszą reakcję UE na oszustwa podatkowe i unikanie opodatkowania. Określono w nim kompleksowy pakiet środków do zastosowania w chwili obecnej i w przyszłości, które mają pomóc państwom członkowskim w zabezpieczeniu dochodów podatkowych oraz sięgnięciu po należne im zgodnie z prawem miliardy euro. Przechodząc od razu od słów do czynów, Komisja przyjęła dziś również dwa zalecenia zachęcające państwa członkowskie do podjęcia natychmiastowych i skoordynowanych działań w sprawie konkretnych pilnych problemów. Pierwsze zalecenie przewiduje zdecydowaną reakcję UE wobec rajów podatkowych, wykraczającą poza dotychczasowe środki międzynarodowe. Zachęcono w nim państwa członkowskie do identyfikowania – korzystając ze wspólnych kryteriów – rajów podatkowych i wpisywania ich na krajowe „czarne listy”. Określono w nim również konkretne środki mające na celu przekonanie tych państw spoza UE do stosowania unijnych standardów rządzenia.
Drugie zalecenie dotyczy agresywnego planowania podatkowego. Wskazano w nim sposoby rozwiązywania kwestii formalno-prawnych i eliminowania luk wykorzystywanych przez niektóre przedsiębiorstwa w celu unikania płacenia swoich zobowiązań podatkowych. Państwa członkowskie zachęca się do wzmocnienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, aby wykluczyć sytuacje, w których pewne transakcje nie zostają w ogóle opodatkowane. Państwa członkowskie powinny również przyjąć wspólną ogólną zasadę zapobiegania nadużyciom, na podstawie której mogłyby pomijać wszelkie sztuczne porozumienia zawierane w celu uniknięcia opodatkowania i opodatkowywać czynności w oparciu o ich faktyczny cel gospodarczy.
Inne inicjatywy przewidziane w dziś ogłoszonym planie działania obejmują wprowadzenie kodeksu podatników oraz unijnego numeru identyfikacji podatkowej, a także przegląd zapisanych w kluczowych dyrektywach UE przepisów służących zwalczaniu nadużyć oraz opracowanie wspólnych wytycznych w zakresie monitorowania przepływów pieniężnych.
W celu dalszego usprawnienia podejmowanych w UE prac poświęconych szkodliwej konkurencji podatkowej zaapelowano do państw członkowskich o zdynamizowanie prac nad unijnym kodeksem postępowania w zakresie opodatkowania przedsiębiorstw. W przypadku nieuzgodnienia i niewdrożenia w szybki i skuteczny sposób rozwiązań pozwalających wyeliminować konkretne przypadki niedopasowania przepisów, Komisja przedstawi, w stosownych przypadkach, wnioski ustawodawcze przewidujące podjęcie stosownych działań. Zalecono również rozszerzenie zakresu kodeksu postępowania o szczególne systemy podatkowe dla zamożnych osób fizycznych.
Przedstawiony dziś plan działania stanowić będzie solidny wkład UE w międzynarodową debatę nad kwestiami uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania, zwłaszcza w obrębie OECD i grupy G20. Wzmocni zatem stanowisko UE, która domaga się wyższych standardów dobrego rządzenia w zakresie podatków na całym świecie.
Kolejne działania
Aby zadbać, by dziś przedstawiony plan działania był realizowany w przyszłości, Komisja stworzy nowe aktywne narzędzia i tablice wyników służące monitorowaniu postępów, tak aby zachować impet w walce z oszustwami podatkowymi i unikaniem opodatkowania. Nowa platforma na rzecz dobrego rządzenia w zakresie podatków pozwoli na monitorowanie stosowania przez państwa członkowskiego przyjętych dziś zaleceń i publikowanie sprawozdań w tym względzie.
Plan działania i zalecenia zostaną teraz przedstawione Radzie Ministrów Finansów UE i Parlamentowi Europejskiemu.
Kontekst
Na posiedzeniu Rady Europejskiej w marcu 2012 r. państwa członkowskie zwróciły się do Komisji o szybkie opracowanie konkretnych sposobów zaostrzenia walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania, w tym w stosunkach z państwami trzecimi.
Pierwszą reakcją na to wezwanie było przyjęcie przez Komisję w czerwcu komunikatu formułującego kluczowe wyzwania, których źródłem są oszustwa podatkowe i uchylanie się od opodatkowania, oraz konkretne środki służące ich wyeliminowaniu (zob. IP/12/697). W komunikacie tym zapowiedziano również, że do końca roku Komisja wystąpi z planem działania oraz przedstawi konkretne pomysły na skuteczniejszą walkę z rajami podatkowymi i agresywnym planowaniem podatkowym. Dziś właśnie Komisja zrealizowała swoją zapowiedź.
Oprócz konieczności podejmowania działań na szczeblu UE, Komisja podkreśliła również konieczność poprawy przez państwa członkowskie poziomu przestrzegania przepisów prawa podatkowego oraz potrzebę zaostrzenia walki z oszustwami podatkowymi na gruncie krajowym. Do dziesięciu państw członkowskich skierowano szczegółowe zalecenia w tym względzie w ramach europejskiego semestru 2012.
