Objęcie Polski unią celną związane jest również z przyjęciem jednolitych zasad dotyczących obrotu towarowego z państwami trzecimi. Od dnia akcesji Polska w sposób bezpośredni stosuje postanowienia wspólnotowego prawa celnego, w tym przede wszystkim rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny oraz rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny. Konstrukcja przepisów wspólnotowych aktów prawnych, w tym Wspólnotowego Kodeksu Celnego, pozwala także państwom członkowskim, których systemy prawne charakteryzują się odmiennymi rozwiązaniami, w pewnych zakresach wprowadzać dodatkowe regulacje krajowe. Na gruncie polskiego ustawodawstwa takim uzupełnieniem w zakresie zgłoszeń celnych jest przede wszystkim rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych wymogów, jakie powinno spełniać zgłoszenie celne.
Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w przepisach ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne, zgłoszenie celne dotyczące towaru niemającego charakteru handlowego wprowadzanego na obszar celny Wspólnoty lub wyprowadzanego z tego obszaru, dokonywane przez podróżnych, powinno być złożone najpóźniej w chwili przystąpienia organu celnego do kontroli celnej. Podróżny może dokonać zgłoszenia celnego w trzech formach: pisemnej, ustnej albo poprzez dokonanie innej czynności przewidzianej przepisami prawa celnego. Zgłoszenie celne w formie pisemnej powinno być dokonane według ogólnych reguł tj. z zastosowaniem formularza SAD wypełnianego i stosowanego zgodnie z zasadami określonymi w Rozporządzeniu Wykonawczym do Wspólnotowego Kodeksu Celnego oraz rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie szczegółowych wymogów, jakie powinno spełniać zgłoszenie celne.
W przypadku podróżnych najczęściej stosowana jest jednak druga lub trzecia forma zgłoszenia celnego, której stosowanie uzależnione jest od spełnienia poniższych warunków. Towary przywożone w bagażu osobistym podróżnego mogą być przedmiotem ustnego zgłoszenia celnego do procedury dopuszczenia do obrotu, jeśli są one pozbawione charakteru handlowego. Podobna regulacja dotyczy zgłoszenia celnego do procedury wywozu. Przepisy wspólnotowe stanowią, że, towarami pozbawionymi charakteru handlowego są towary, których objęcie daną procedurą celną ma charakter sporadyczny i których rodzaj i ilość wskazują, że są przeznaczone do użytku prywatnego, osobistego lub rodzinnego ich odbiorców lub osób je przewożących, bądź też, które są wyraźnie przeznaczone na upominki. Jeżeli przywóz towarów dokonywany przez podróżnego wiąże się z powstaniem należności celnych, po dokonaniu ustnego zgłoszenia celnego przez podróżnego, funkcjonariusz celny musi wystawić Dokument Potwierdzający Dokonanie Zgłoszenia Celnego. W dokumencie tym obliczona jest należność celna i podatkowa dotycząca przywożonego towaru, które muszą być uiszczone przez podróżnego. W sytuacji, gdy organy celne mają wątpliwości, czy zgłoszone dane są prawidłowe lub kompletne, mogą zażądać przedstawienia zgłoszenia na piśmie.
Należy tu podkreślić, że z możliwości ustnego zgłoszenia celnego wyłączone są towary, w odniesieniu, do których wnosi się o udzielenie refundacji lub zwrot należności celnych bądź które podlegają środkom zakazów lub ograniczeń albo jakimkolwiek innym szczególnym formalnościom. Ostatnią dopuszczoną formą jest zgłoszenie celne poprzez dokonanie innej czynności przewidzianej przepisami prawa celnego. Chcąc odprawić towary w procedurze dopuszczenia do obrotu podróżny może także skorzystać z trzeciej formy zgłoszenia celnego. Polega ona na w przypadku dostarczenia towarów do urzędu celnego przejściu zielonym pasem lub "nic do zgłoszenia" w urzędzie celnym, w którym istnieje system dwóch pasów, przejściu przez urząd nieposiadający dwóch kontrolowanych pasów, bez dokonywania zgłoszenia z własnej woli. Natomiast. w przypadku zwolnienia z obowiązku dostarczenia towarów do urzędu celnego zgodnie z przepisami wykonawczymi do art. 38 ust. 4 Wspólnotowego Kodeksu Celnego (m.in. ruch turystyczny, ruch przygraniczny) samym przekroczeniu granicy obszaru celnego Wspólnoty. Z możliwości stosowania trzeciej formy zgłoszenia celnego wyłączone są – podobnie jak przy zgłoszeniu ustnym towary, w odniesieniu do których wnosi się o udzielenie refundacji lub zwrot należności celnych bądź które podlegają środkom zakazów lub ograniczeń albo jakimkolwiek innym szczególnym formalnościom.
