Spis treści
Wynagrodzenie za pracę
Wynagrodzenie za pracę jest podstawowym uprawnieniem każdego zatrudnionego w ramach stosunku pracy. Przepisy Kodeksu pracy określają wprost cechy jakie musi posiadać każda wypłacana pensja, dodatkowo ustawodawca wskazuje wymiar wynagrodzenia minimalnego dla każdego zatrudnianego pracownika w Polsce. Dla przypomnienia w bieżącym roku minimalna pensja wynosi 1750 zł brutto.
Zgodnie z treścią art. 13 Kodeksu pracy, pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę. W niektórych sytuacjach pracodawca ma także obowiązek wypłaty wynagrodzenia pracownikowi, który nie świadczy żadnych usług – tym samym jest to wyjątek od ogólnej zasady, że wynagrodzenie przysługuje za wykonaną już pracę. Jak zaznaczył sąd apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 7 marca 2013 r. (sygn. akt III APa 29/12), samo pozostawanie w stosunku pracy nie jest podstawą do uzyskiwania wynagrodzenia. Jeżeli pracownik nie wykonuje pracy, to do nabycia przez niego prawa do wynagrodzenia niezbędne jest istnienie przepisu szczególnego lub postanowienia umowy, które przyznają mu to prawo. Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy ma bowiem charakter wypłaty gwarancyjnej, która zawsze musi mieć konkretną podstawę prawną.
Uwaga!
Jeśli chcesz szybko i poprawnie przygotować Pozew o zapłatę zaległego wynagrodzenia przejdź do formularza »
Pensja za niewykonaną pracę
Art. 80 i n. KP wskazują, iż wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów. Powyższe wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za czas niezawinionego przez niego przestoju. Jeżeli przestój nastąpił z winy pracownika, wynagrodzenie już nie przysługuje. Pracodawca może na czas przestoju powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę, nie niższe jednak od wynagrodzenia ustalonego zgodnie z powyższymi zasadami. Jeżeli przestój nastąpił z winy pracownika, przysługuje wyłącznie wynagrodzenie przewidziane za wykonaną pracę. Wynagrodzenie za czas przestoju spowodowanego warunkami atmosferycznymi przysługuje pracownikowi zatrudnionemu przy pracach uzależnionych od tych warunków, jeżeli przepisy prawa pracy tak stanowią. W razie powierzenia pracownikowi na czas takiego przestoju innej pracy, przysługuje mu wynagrodzenie przewidziane za wykonaną pracę.
Warto w tym miejscu przytoczyć zdanie Sądu Najwyższego – gotowość do wykonywania pracy z art. 81 § 1 KP może być rozumiana faktycznie dopiero po dopuszczeniu pracownika do wykonywania pracy, czyli reaktywacji łączącego strony stosunku pracy. W tej sytuacji pracownik ma prawo do wynagrodzenia za pracę oraz świadczeń ubezpieczeniowych. Utrata, przez pracownika przywróconego do pracy, uprawnień (kwalifikacji) do wykonywania pracy na stanowisku sprzed ustania zatrudnienia nie może być podstawą uznania, że nie zgłosił skutecznie gotowości niezwłocznego podjęcia pracy, w rozumieniu art. 48 § 1 KP. "Wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną" należy rozumieć tylko jako stawkę wynagrodzenia zasadniczego ustalonego przez strony w umowie o pracę lub innym akcie będącym podstawą stosunku pracy. Nie mieszczą się więc w tym pojęciu wszystkie inne dodatkowe składniki wynagrodzenia (por. wyrok SN z 4.04.2012 r. sygn. akt II PK 193/11).
Podstawa prawna:
[art. 13, art. 48 §1, art. 80, art. 81 k.p. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 j.t.)]
