Spis treści
Urlop
Zgodnie z treścią art. 152 KP, pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, z którego nie może się zrzec. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 października 1980 r. (sygn. akt I PRN 100/80), prawo do urlopu przysługuje pracownikowi, a więc osobie świadczącej pracę na podstawie stosunku pracy bez względu na podstawę prawną jej powstania. Oznacza to, że podstawową przesłanką roszczenia o urlop jest istnienie stosunku pracy.
Pamiętajmy, że pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. Wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
- 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Uwaga!
Jeśli chcesz szybko i poprawnie przygotować Wniosek o urlop
przejdź do formularza »
Urlopu nie można się zrzec, zamienić go na dodatkową pensję czy skrócić – nawet pod przymusem ze strony pracodawcy. W praktyce oznacza to, że zaległy urlop musisz wykorzystać i to jak najszybciej – przepisy Kodeksu pracy wyraźnie określają termin do którego powinno to nastąpić.
Do kiedy masz czas?
Zaległy urlop należy wykorzystać do dnia 30 września roku następnego po roku nabycia prawa do urlopu. Jeśli więc przysługuje Ci chociaż jeden dzień zaległego urlopu za 2014 r., to musisz wykorzystać go najpóźniej do 30 września 2015 r. Z reguły pracodawcy starają się, aby ich podwładni wykorzystywali swoje zaległe urlopy już na początku stycznia czy lutego nowego roku – głównie po to, aby nie robić zaległości urlopowych i dobrze rozplanować czas pracy wszystkim zatrudnionym.
Aktualny czy zaległy?
Częstym pytaniem pracowników jest to, który urlop powinien być udzielony pierwszy – aktualny czy ten ubiegłoroczny? Oczywiście ten drugi, z racji na to że od nowego roku pracownik ma tylko 9 miesięcy na wykorzystanie zaległego wypoczynku. Oczywiście, jeśli zaczniesz wykorzystywać zaległy za 2014 r. urlop dokładnie 30 września 2015 r. – termin zostanie zachowany.
Uwaga!
Jeśli chcesz szybko i poprawnie przygotować Wniosek pracownika o przesunięcie urlopu
przejdź do formularza »
Przymusowy wypoczynek?
Co jednak jeśli pracownik nie chce wykorzystać zaległego urlopu? w praktyce takie sytuacje należą do rzadkości, nie mniej jednak warto poznać odpowiedź na to pytanie. Wg Sądu Najwyższego, pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet wówczas gdy pracownik nie wyraża na to zgody (por. wyrok SN z 24.01.2006 r. sygn. akt I PK 124/05).
Z drugiej strony niektórzy pracodawcy nie będą chcieli udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego. Niestety nie upoważnia to zatrudnionego do samodzielnego podjęcia wolnego dnia, czyi bez zgody swojego szefa – takie działanie może w skrajnych wypadkach skończyć się nawet zwolnieniem dyscyplinarnym. Co więc należy zrobić? Zgłosić całą sprawę właściwej inspekcji pracy lub udać się do sądu. Nie musisz się martwić tym, że minęła już data 30 września i Twój zaległy urlop już przepadł – zgodnie z obowiązującymi przepisami roszczenie pracownika o udzielenie zaległego urlopu przedawnia się dopiero z upływem 3 lat od dnia, w którym stało się wymagalne. Wymagalność w tym przypadku pojawia się wtedy, gdy pracownik mógł już żądać swojego urlopu, w naszym przypadku będzie to więc data 1 stycznia 2014 r. – urlop za ten czas przedawni się więc po upływie 3 lat od tego czasu.
Podstawa prawna:
[art. 152 k.p. (Dz.U. z 2014 r. Nr 1502 j.t.)]