Kontrola L4
Zacznijmy od tego, że przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości dowodami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby, konieczność osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pobyt w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej – są zaświadczenia lekarskie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że zgodnie z najnowszymi danymi, w 2014 roku zostało przeprowadzonych aż 609,4 tys. kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy. W rezultacie tego działania wydanych zostało 35,7 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych. W myśl bowiem obowiązujących przepisów, zarówno prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, jak i wystawiania zaświadczeń lekarskich podlega kontroli. Kontrolę wykonują lekarze orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W celu kontroli lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może:
- przeprowadzić badanie lekarskie ubezpieczonego:
a) w wyznaczonym miejscu,
b) w miejscu jego pobytu;
- skierować ubezpieczonego na badanie specjalistyczne przez lekarza konsultanta Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
- zażądać od wystawiającego zaświadczenie lekarskie udostępnienia dokumentacji medycznej dotyczącej ubezpieczonego stanowiącej podstawę wydania zaświadczenia lekarskiego lub udzielenia wyjaśnień i informacji w sprawie;
- zlecić wykonanie badań pomocniczych w wyznaczonym terminie.
Ubezpieczony jest zobowiązany do tego, aby udostępnić posiadaną dokumentację medyczną lekarzowi przeprowadzającemu badanie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wysyła do ubezpieczonego, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, wezwanie, w którym określa termin badania przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo przez lekarza konsultanta lub dostarczenia posiadanych wyników badań pomocniczych. Wezwanie zawiera informację o skutkach, o których będzie mowa poniżej… Mianowicie, w razie uniemożliwienia badania lub niedostarczenia posiadanych wyników badań we wskazanym terminie – zaświadczenie lekarskie traci ważność od dnia następującego po tym terminie. Ponadto, jeżeli po analizie dokumentacji medycznej i po przeprowadzeniu badania ubezpieczonego lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określi wcześniejszą datę ustania niezdolności do pracy niż orzeczona w zaświadczeniu lekarskim, za okres od tej daty zaświadczenie lekarskie traci ważność. W obu tych przypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o braku prawa do zasiłku, a jej kopię ZUS przesyła pracodawcy ubezpieczonego, którego ta decyzja dotyczy.
Ponadto, jeśli jeżeli po analizie dokumentacji medycznej i po przeprowadzeniu badania ubezpieczonego lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określi wcześniejszą datę ustania niezdolności do pracy niż orzeczona w zaświadczeniu lekarskim, to lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wystawia zaświadczenie, które jest traktowane na równi z zaświadczeniem stwierdzającym brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku, wydanym w myśl art. 229 § 4 Kodeksu pracy. Zaświadczenie to lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wręcza w dniu badania ubezpieczonemu, informując go równocześnie o konieczności doręczenia zaświadczenia pracodawcy. W przypadku wystawienia przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych takiego zaświadczenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o tym fakcie wystawiającego zaświadczenie lekarskie.
Co więcej, warto wiedzieć, że pracodawca może wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przeprowadzenie kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich dla celów wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy. Zakład informuje pracodawcę o wyniku postępowania. Na koniec, przypominamy również, że prawo przeprowadzania kontroli wykorzystania zwolnień lekarskich mają także pracodawcy zatrudniający powyżej 20 osób.
Podstawa prawna:
art. 59 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 1999 nr 60 poz. 636)
