Spis treści
Praca poza Polską
Na wstępie zadajmy jedno kluczowe pytanie – czy podjęcie pracy w innym kraju ma jakikolwiek wpływ na prawo do polskiej emerytury, a jeśli tak to jak przekłada się na rzeczywiste kwoty pieniężne? Aby odpowiedzieć na to pytanie musimy sięgnąć do przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z treścią art. 15 ust.1 w/w aktu prawnego, podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona wg ustawowych zasad przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. Pamiętajmy przy tym, że przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz przy obliczaniu ich wysokości uwzględnia się okresy ubezpieczenia za granicą, jeżeli tak stanowią umowy międzynarodowe.
Jednocześnie art. 18 stanowi, że podstawę wymiaru emerytury lub renty dla osób posiadających okresy ubezpieczenia za granicą, ustala się na zasadach określonych w art. 15-17 ustawy emerytalnej. Przy ustalaniu kolejnych 10 lat kalendarzowych, nie uwzględnia się lat kalendarzowych, w których ubezpieczony przez cały rok pozostawał w ubezpieczeniu za granicą. Jeżeli w ciągu 20 lat poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, zainteresowany nie był ubezpieczony w Polsce, podstawę wymiaru emerytury lub renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zainteresowany przystąpił po raz pierwszy do ubezpieczenia za granicą.
Wyroki Trybunału
Zgodnie z wyrokiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 lutego 2012 r. (sygn. akt C-282/11), kraje Unii Europejskiej mają obowiązek uwzględniania składek emerytalnych opłacanych w innym państwie członkowskim przy wyliczaniu należnych emerytur. Tym samym oznacza to, że praca podjęta za granicą będzie miała rzeczywisty wpływ na wysokość naszej przyszłej emerytury osiąganej w Polsce. Biorąc pod uwagę fakt dużo wyższych zarobków zagranicznych i korzystniejszych przepisów dotyczących składek emerytalnych, praca za granicą będzie opłacalna także ze względu na nasze przyszłe emerytalne uposażenie. Oczywiście prawo do naliczania składek emerytalnych za pracę świadczoną w innym kraju będzie przysługiwało nie tylko, gdy pracowaliśmy na terytorium UE. Liczne umowy międzynarodowe pozwalają stosować powyższe reguły także w stosunku do tych osób, które pracowały poza terytorium Wspólnoty np. w Australii, Kanadzie, czy nawet Korei Południowej.
ETS wypowiedział się w omawianej kwestii także w wyroku z dnia 3 marca 2011 r., rozstrzygając spór, którego stroną był polski Zakład Ubezpieczeń Społecznych (sprawa o sygnaturze akt C 440/09). Konkluzją tego wyroku było to, że jeśli w Twojej karierze zawodowej zdarzyły się lata zatrudnienia w innym kraju Unii Europejskiej, możesz liczyć na lepszą emeryturę w Polsce. ZUS musi bowiem uwzględnić takie zatrudnienie, sumując tzw. okresy składkowe i nieskładkowe.
