Spis treści
Umowa zlecenia, a składki
Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy. W myśl obecnie obowiązujących przepisów, zleceniobiorca objęty jest tylko dwoma rodzajami obowiązkowego ubezpieczenia:
- ubezpieczeniem społecznym (w tym emerytalne, rentowe wypadkowe)
- ubezpieczeniem zdrowotnym.
Dodatkowo, zleceniobiorca może dobrowolnie poddać się ubezpieczeniu chorobowemu. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, którego celem jest stopniowa likwidacja zawierania przez pracodawców z ich pracownikami umów zlecenia poprzez ich obowiązkowe oskładkowanie. Należy bowiem wskazać, że obecnie pracodawcy bardzo często wykorzystują korzystną dla nich formę oskładkowania umowy zlecenia i wybierają taką formę współpracy, zamiast nawiązania stosunku pracy z pracownikiem.
Zmiany w umowach zlecenia od 2015 roku
Zgodnie z projektem nowelizacji, składka emerytalna i rentowa od umowy zlecenia ma być opłacona od kwoty co najmniej minimalnego wynagrodzenia – pod warunkiem, że ubezpieczony taki przychód osiąga. Rozwiązanie takie jest konieczne, ponieważ coraz więcej osób w Polsce wykonuje pracę właśnie na podstawie umowy zlecenia. Niewątpliwie, w niektórych przypadkach nowe regulacje oznaczają wzrost składki na ZUS, ale należy również podkreślić, że wyższe ozusowanie takich umów przełoży się na wyższe emerytury.
Składka emerytalna i rentowa od umowy zlecenia
W przypadku zawarcia umowy zlecenia składka emerytalna i rentowa ma być pobierana od kwoty równej co najmniej wartości pensji minimalnej. Obecnie minimalne wynagrodzenie wynosi 1680 zł. Należy wskazać, że składka będzie pobierana od jednej umowy, której wartość jest równa lub przekracza pensję minimalną albo od kilku umów, których łączna wartość jest równa lub przekracza wynagrodzenie minimalne.
Obecnie, niektórzy pracodawcy w przypadku zawarcia kilku umów zlecenia ubezpieczają zleceniobiorców tylko od pierwszej umowy, tej w której widnieje najniższe wynagrodzenie, natomiast w pozostałych przypadkach odprowadzają tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Ze względu na trudną sytuację na rynku pracy – zleceniobiorcy godzą się na takie warunki, co sprzyja nadużyciom. Celem zaproponowanych zmian jest także zrównanie zasad opodatkowania z wykonywania umowy zlecenia z umową o pracę. W przypadku, gdy zleceniodawcy ubruttowią przychód z umowy zlecenia – ze względu na jej oskładkowanie, osiągane przez zleceniobiorców przychody nie zmienią się.
Ponadto, w projekcie wprowadzono zmiany dotyczące zasad ubezpieczania członków rad nadzorczych. Aktualnie członkowie rad nadzorczych podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, ale nie dotyczy ich obowiązek ubezpieczeń społecznych. Zgodnie natomiast z zaprojektowanymi przepisami wszyscy członkowie rad nadzorczych, którzy pobierają z tego tytułu wynagrodzenie zostaną objęci obowiązkowymi ubezpieczeniami: rentowymi i emerytalnym – bez względu na to, czy podlegają ubezpieczeniom z innych tytułów, bądź pobierają emerytury i renty. W projekcie przyjęto, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla takich osób stanowiłby przychód uzyskiwany z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, a płatnikiem byłby podmiot, w którym działa rada nadzorcza.
Omówione zmiany mają wejść w życie w dniu 1 stycznia 2015 roku. Na koniec należy wskazać, że planowane jest także wprowadzenie podobnych rozwiązań dla umowy o dzieło.
Podstawa prawna:
art. 734 – 751 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny
