Spis treści
Zwolnienia papierowe znikną 1 stycznia 2018 r. – od tego momentu będą wystawiane wyłącznie zwolnienia elektroniczne. Takie „elektroniczne” zwolnienie trafi natychmiast do ZUS a pacjent – pracownik będzie zwolniony z obowiązku dostarczania zwolnienia pracodawcy gdyż dostanie on zwolnienie pracownika drogą elektroniczną. Jest tylko jeden warunek – pracodawca musi mieć swoje konto na PUE. Jeśli go nie założy – nadal będzie dostawał zwolnienia na papierze. Chory nie będzie już musiał pilnować terminu siedmiu dni na dostarczenie zwolnienia.
Nie będą go też dotyczyły ewentualne obniżenia zasiłku chorobowego czy opiekuńczego z powodu przekroczenia tego terminu.
– Jeżeli to pracodawca wypłaca zasiłki swoim zatrudnionym i ma konto na PUE – pracownik po wystawieniu e-ZLA nie musi nic robić, aby otrzymać zasiłek. Jeśli natomiast płatnikiem zasiłków jest ZUS (jest tak np. w przypadku, gdy pracodawca zgłasza do ubezpieczenia chorobowego do 20 osób) to konieczne będzie złożenie wniosku o zasiłek. Jednak, co bardzo istotne, jako wniosek o zasiłek będzie także traktowane zaświadczenie wystawione przez pracodawcę (na druku ZUS Z-3) i przekazane do ZUS albo nawet sam wydruk e-ZLA. Do złożenia wniosku można wykorzystać swój profil na PUE ZUS, gdzie będzie zamieszczony druk takiego wniosku. Wypełniony wniosek można też zanieść albo wysłać do ZUS – mówi Janusz Lipka naczelnik Wydziału Obsługi klientów i korespondencji Oddziału ZUS we Wrocławiu.
Profil na Platformie Usług Elektronicznych do końca 2015 roku muszą założyć pracodawcy, którzy przekazują dokumenty ubezpieczeniowe w formie elektronicznej, czyli co do zasady rozliczający składki za więcej niż 5 osób. Na pozostałych płatników przepisy nie nakładają takiego obowiązku, ale mogą to zrobić dobrowolnie. Na PUE będzie specjalne miejsce, w którym będą widoczne elektroniczne zwolnienia wysłane na profil płatnika.
Pracodawca będzie też mógł drogą elektroniczną wystąpić do ZUS z wnioskiem o kontrolę prawidłowości wystawiania zwolnień. Korzystając z PUE pracodawca (którego pracownikom zasiłki wypłaca ZUS) będzie mógł przesłać do Zakładu zaświadczenie na druku ZUS Z-3. Będzie ono traktowane także jako wniosek o zasiłek.
Gdy prowadzisz swoją firmę….
– Jeśli pacjentem będzie osoba prowadząca działalność gospodarczą to przyznanie jej zasiłku chorobowego czy opiekuńczego nie będzie zależało od dostarczenia przez tę osobę zwolnienia do ZUS. E-ZLA zostanie przesłane do systemu ZUS automatycznie. Będzie tak również w przypadku osób występujących o zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia – mówi Janusz Lipka.
Zwolnienie na papierze
Jeśli lekarz wystawi e-ZLA, a pracodawca pacjenta nie będzie miał profilu na PUE, to lekarz będzie musiał wydrukować takie zwolnienie dla swojego pacjenta. Wydruki e-ZLA będą również wydawane przez lekarzy zawsze wtedy, gdy pacjent o nie poprosi, czyli nawet, gdy pracodawca będzie miał profil na PUE. Warto wiedzieć, że zamiast żądania od lekarza wydruku e-ZLA pacjent także może założyć profil na PUE. Dzięki temu uzyska dostęp do wszystkich swoich zwolnień a także do innych danych o swoim ubezpieczeniu. Papierowy wydruk elektronicznego zwolnienia pracownik musi zanieść do pracodawcy jeśli firma go zatrudniająca nie ma konta na PUE. Jeśli ma – wydruk będzie stanowił tylko potwierdzenie dla pacjenta, że e-ZLA zostało wystawione. Nie musi go zatem nikomu doręczać.
Lekarze zyskają na czasie
Wystawianie e-ZLA będzie trwało krócej niż wypisywanie papierowego zwolnienia. Lekarz uzyska bowiem dostęp do danych pacjenta (ubezpieczonego), jego pracodawców (płatników składek) oraz członków jego rodziny – jeśli e-ZLA będzie wystawiane w celu opieki nad nimi. Gdy wpisze numer PESEL pacjenta, pozostałe dane identyfikacyjne zostaną automatycznie uzupełnione przez system. Z kolei adres pacjenta czy dane płatnika lekarz będzie wybierał z wyświetlonej listy danych. System będzie też weryfikował daty okresu niezdolności do pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami, podpowie kod literowy A i D oraz numer statystyczny choroby (np. po wpisaniu fragmentu jej nazwy). Możliwy także będzie podgląd przez lekarza zaświadczeń lekarskich wystawionych wcześniej dla pacjenta, w tym w wyniku kontroli przez lekarza orzecznika ZUS.
System przypomni również lekarzowi o możliwości skierowania pacjenta na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS. W przypadku pozytywnej decyzji lekarza o skierowaniu na rehabilitację, system otworzy formularz wniosku ZUS PR-4 i wprowadzi automatycznie dane pacjenta. Lekarz będzie mógł od razu wystawić wniosek o rehabilitację i przesłać go w formie elektronicznej do Zakładu w celu wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS. Lekarze wystawiający zwolnienia elektroniczne nie będą już musieli pobierać w jednostkach ZUS tzw. bloczków formularzy ZUS ZLA. Będą też zwolnieni z obowiązku przesyłania do ZUS papierowych oryginałów zwolnień oraz przechowywania ich drugiej kopii.
Gdy wystawienie e-ZLA nie będzie możliwe np. poprzez brak przez lekarza dostępu do Internetu wtedy wystawi on zwolnienie na formularzu wydrukowanym z systemu, opatrzonym podpisem i swoją pieczątką. Takie papierowe zwolnienie pacjent będzie musiał dostarczyć pracodawcy albo ZUS. Natomiast lekarz ma obowiązek wprowadzenia tego zwolnienia do systemu w ciągu trzech dni.
– Jeśli lekarz wystawi zwolnienie w dotychczasowej formie (na druku ZUS ZLA) to będzie musiał poinformować pacjenta o konieczności doręczenia zwolnienia (np. w przypadku pracowników – do pracodawcy, a osób prowadzących działalność gospodarczą – do ZUS) w terminie 7 dni od jego otrzymania – przypomina Janusz Lipka.
Jeżeli termin ten zostanie przekroczony, to tak jak dotychczas, zasiłek chorobowy albo opiekuńczy zostanie obniżony o 25% (za okres od 8 dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia dostarczenia zwolnienia). Co ważne, przepis o obniżeniu zasiłku o 25% dotyczy tylko zwolnień lekarskich wystawianych w dotychczasowym trybie. Nie dotyczy elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA).
Tylko lekarz, który ma konto na PUE będzie mógł wystawić elektroniczne zwolnienie
Lekarz może samodzielnie na stronie www.zus.pl założyć sobie profil na PUE ZUS. Wystarczy wejść na stronę www.zus.pl – wypełnić elektroniczny formularz, ustalić hasło i wtedy otrzyma login. Gdy lekarz robi to samodzielnie musi koniecznie potwierdzić swoją tożsamość a to wymaga np. wizyty w ZUS.
Wystarczy jedna krótka wizyta z dokumentem potwierdzającym tożsamość, np. dowodem osobistym. Można też zrobić to elektronicznie, ale tylko wtedy jeśli lekarz ma podpis elektroniczny (podpis kwalifikowany lub profil zaufany ePUAP – elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej) – podczas rejestracji na www.zus.pl.
Elektroniczne zwolnienie musi być podpisane
E-ZLA należy podpisać profilem zaufanym ePUAP albo podpisem kwalifikowanym.
Profil zaufany ePUAP jest bezpłatny. Aby go uzyskać, wystarczy założyć konto na stronie epuap.gov.pl, złożyć wniosek o profil zaufany i potwierdzić tożsamość, np. w jednostce ZUS.
Inaczej jest w przypadku podpisu kwalifikowanego, który wydają uprawnione centra certyfikacji. Jest to usługa płatna. Jej koszt zależy m.in. od okresu ważności, na jaki certyfikat zostaje wydany.
– Można także zaprosić ZUS do przyjścia do szpitala lub przychodni. W czasie takiej wizyty pracownicy ZUS na miejscu, od ręki i bez konieczności potwierdzania w ZUS założą i aktywują lekarzom ich profile. Zachęcam do korzystania z tej właśnie formy gdyż jest szybka, niekłopotliwa i daje możliwość uzyskania instrukcji od pracownika ZUS jak korzystać z PUE – zachęca Janusz Lipka.
