Spis treści
Kiedy firma zaczyna mieć problemy finansowe, szuka się ich przyczyny, a później stara się im zapobiegać. Sposobów na wyciągnięcie firmy z finansowego dołka jest równie dużo, co powodów, dla których się w nim znalazła. Jednym z niezbyt wdzięcznych, ale szeroko stosowanych, jest likwidacja danego stanowiska pracy, a nawet całego działu. Zwolnienia pracowników mają miejsca we wszystkich firmach, zarówno tych najmniejszych, jak również w największych korporacjach. Pracodawca, jako przyczynę zwolnienia, podaje często wspomnianą już likwidację stanowiska pracy lub wdrożenie technologii, która wykluczy potrzebę zatrudnienia dodatkowej osoby. Pod tymi hasłami kryje się często potrzeba/chęć ograniczenia wydatków firmy – cięcia budżetowe.
Ważne aby pamiętać, że ta takich przypadkach powód zwolnienia nie leży po stronie pracownika, a po stronie pracodawcy.
Zwolnienie z przyczyn ekonomicznych
W przypadku zwolnienia pracownika z przyczyn ekonomicznych, należy rozróżnić dwie sytuacje. Pierwsza – pracodawca zatrudnia do 20 pracowników, druga – zatrudnia więcej niż 20 osób.
W pierwszym przypadku (zatrudnia do 20 osób) rozwiązanie umowy z przyczyn ekonomicznych następuje ze względu na pracodawcę, nie na pracownika. W takiej sytuacji, wszelkie czynności związane z rozwiązaniem umowy opierają się o przepisy Kodeksu Pracy, a co za tym idzie, pracodawca nie ma obowiązku wypłaty odpraw.
W związku z powyższym, pracownik może zdecydować się na dwie opcje:
- rozwiązanie umowy za porozumieniem stron,
- rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem z winy pracodawcy.
Z punktu widzenia pracownika, znacznie korzystniejszy jest wybór opcji drugiej – rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem z winy pracodawcy. Trzeba nadmienić, że taka forma zakończenia współpracy jest możliwa tylko w przypadku umowy zawartych na czas nieokreślony oraz na okres próbny.
Art. 34. Kodeksu Pracy – okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Art. 36. §1. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Art. 37. §1. W okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Więcej niż 20 pracowników
W tym przypadku zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – ustawy o zwolnieniach grupowych (Dz. U z 2003 r. Nr 90, poz.844, ze zm.).
Firma, która zatrudnia więcej niż 20 pracowników, w przypadku zwolnienia pracownika z przyczyn ekonomicznych, jest zobowiązana do wypłaty mu odprawy pieniężnej. Wysokość odprawy określona jest przez staż pracy (w danej firmie) pracownika. I tak:
- wynagrodzenie jednomiesięczne – przysługuje pracownikom zatrudnionym krócej niż 2 lata,
- wynagrodzenie dwumiesięczne – gdy mowa o pracowniku zatrudnionym od 2 do 8 lat,
- wynagrodzenie trzymiesięczne – dla pracowników zatrudnionych dłużej niż 8 lat.
