Spis treści
Kosmetyki – definicja
Kosmetykiem jest każda substancja chemiczna lub mieszanina, przeznaczone do zewnętrznego kontaktu z ciałem człowieka: skórą, włosami, wargami, paznokciami, zewnętrznymi narządami płciowymi, zębami i błonami śluzowymi jamy ustnej, których wyłącznym lub podstawowym celem jest utrzymanie ich w czystości, pielęgnowanie, ochrona, perfumowanie, zmiana wyglądu ciała lub ulepszenie jego zapachu. Najczęściej występującymi kategoriami kosmetyków są:
- kremy, emulsje, płyny, żele i oliwki oraz balsamy do skóry;
- maseczki do twarzy, z wyjątkiem maseczek służących do peelingu chemicznego;
- podkłady barwiące;
- pudry do makijażu, pudry po kąpieli, pudry higieniczne;
- mydła toaletowe, mydła dezodoryzujące;
- perfumy, wody toaletowe i kolońskie;
- środki do kąpieli i pod prysznic;
- środki do depilacji;
- dezodoranty i środki przeciw poceniu;
- środki do pielęgnacji włosów, w tym:
a) środki do barwienia i rozjaśniania,
b) do trwałej ondulacji, do prostowania i utrwalania,
c) do układania,
d) do mycia,
e) odżywki,
f) do utrwalania fryzury;
- środki do golenia;
- środki do makijażu i demakijażu;
- środki przeznaczone do pielęgnacji i malowania ust;
- środki do pielęgnacji zębów i jamy ustnej;
- środki do pielęgnacji i malowania paznokci;
- środki do higieny zewnętrznych narządów płciowych;
- środki do opalania i chroniące przed promieniowaniem ultrafioletowym;
- środki do samoopalania;
- środki do rozjaśniania skóry;
- środki przeciw zmarszczkom.
Informacje na opakowaniu kosmetyku
Opakowanie kosmetyku powinno być oznakowane w sposób widoczny i czytelny, metodą uniemożliwiającą łatwe usunięcie oznakowania. Generalnie oznakowanie opakowania jednostkowego kosmetyku umieszczone na pojemniku i opakowaniu jednostkowym zewnętrznym powinno zawierać następujące informacje:
- nazwę handlową kosmetyku;
- imię i nazwisko lub nazwę i adres producenta, a także nazwę państwa, jeżeli kosmetyk jest produkowany poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i państw członkowskich Unii Europejskiej; informacje te mogą być skrócone, pod warunkiem że umożliwiają identyfikację producenta;
- ilość nominalną kosmetyku w opakowaniu w jednostkach masy lub objętości w momencie pakowania, z wyjątkiem oznakowania:
a) opakowań zawierających mniej niż 5 gramów lub 5 mililitrów,
b) bezpłatnych próbek i opakowań jednorazowego użytku,
c) stosowanych zwyczajowo opakowań zbiorczych, na których nie podaje się masy i objętości, jeżeli informacje te znajdują się na opakowaniach jednostkowych umieszczonych w tych opakowaniach zbiorczych; przy czym opakowania zbiorcze muszą zawierać czytelną informację o liczbie opakowań jednostkowych, chyba że liczba opakowań jednostkowych jest dobrze widoczna z zewnątrz lub wyroby są sprzedawane pojedynczo;
- termin trwałości, do którego kosmetyk, przechowywany we wskazanych przez producenta warunkach, zachowuje w pełni swoje właściwości i odpowiada wymaganiom, określony zwrotem "najlepiej zużyć przed końcem" i następującym po nim oznaczeniem odpowiednio miesiąca i roku lub dnia, miesiąca i roku albo informacją o miejscu umieszczenia tego terminu na opakowaniu; jeżeli jest to niezbędne ze względu na właściwość kosmetyku, należy wskazać warunki zapewniające zachowanie jego przydatności do użycia; podanie terminu trwałości nie jest wymagane, jeżeli minimalny okres przydatności kosmetyku do użycia wynosi więcej niż 30 miesięcy; w tym przypadku należy umieścić znak graficzny oraz podać, wyrażony w miesiącach lub latach, czas, w jakim od otwarcia opakowania kosmetyk może być stosowany bez stwarzania zagrożenia dla zdrowia użytkownika;
- szczególne ostrzeżenia przy stosowaniu kosmetyku, jeżeli kosmetyk jest przeznaczony do stosowania przez osoby wykorzystujące ten kosmetyk w ramach wykonywanego zawodu zgodnie z jego przeznaczeniem – dodatkowo inne konieczne ostrzeżenia
- numer partii lub inne dane pozwalające na identyfikację partii kosmetyku;
- funkcję kosmetyku, jeżeli nie wynika ona jednoznacznie z jego prezentacji;
- wykaz składników określonych zgodnie z nazwami przyjętymi w Międzynarodowym Nazewnictwie Składników Kosmetycznych (INCI), poprzedzony wyrazem "składniki" lub "ingredients", obejmujący:
a) składniki w malejącym porządku według masy w momencie ich dodawania, przy czym składniki w stężeniach poniżej 1% mogą być wymienione w dowolnej kolejności, po składnikach w stężeniach większych niż 1%,
b) kompozycje zapachowe i aromatyczne określone wyrazem "zapach" lub "aromat" lub ich odpowiednimi nazwami przyjętymi w INCI, z uwzględnieniem substancji w nich występujących, które zostały umieszczone na liście substancji dozwolonych do stosowania w kosmetykach wyłącznie w ograniczonych ilościach, zakresie i warunkach stosowania i muszą być wymienione niezależnie od funkcji, jaką pełnią w kosmetyku,
c) numery barwników, które mogą być wymieniane po innych składnikach w dowolnej kolejności, zgodnie z ich numerami określonymi w liście barwników dozwolonych do stosowania w kosmetykach; w przypadku kosmetyków sprzedawanych w wielu odcieniach kolorów, jest dopuszczalne wymienienie wszystkich barwników, po oznaczeniu znakiem graficznym "+/-".
Czy na opakowaniu kosmetyku producent musi ujawnić wszystkie składniki?
Należy wskazać, że zgodnie z obowiązującym prawem, producent może – ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa, wystąpić z wnioskiem do Głównego Inspektora Sanitarnego o wyrażenie zgody na nieujawnianie na opakowaniu jednostkowym nazw jednego lub kilku składników kosmetyku. Zgoda tego organu jest wyrażona w drodze decyzji, w której organ nadaje numer zastępujący nazwę składnika kosmetyku. Decyzję taką wydaje się na okres do 5 lat, z możliwością przedłużenia, w szczególnie uzasadnionych sytuacjach, na dalsze 3 lata. Jednakże, jeśli ze względu na bezpieczeństwo zdrowia ludzi jest to uzasadnione, Główny Inspektor Sanitarny odmawia wyrażenia zgody na nieujawnienie na opakowaniu składników kosmetyków.
Podstawa prawna:
ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach (Dz. U. 2001 nr 42 poz. 473)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie określenia kategorii produktów będących kosmetykami (Dz. U. 2003 nr 125 poz. 1168)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie list substancji niedozwolonych lub dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków (Dz. U. 2005 nr 72 poz. 642)