Spis treści
Zdarza się też tak, że kupujący z jakichś względów nie odbiera towaru oddanego do reklamacji. Dzieje się tak z różnych przyczyn – czasem najzwyczajniej w świecie mu się nie chce albo zapomni, a innym razem na drodze staną mu sytuacje losowe, które można by określić mianem siły wyższej. Wówczas pojawia się pytanie – co z towarem oddanym do reklamacji? Czy możliwe jest, aby wskutek jego nieodebrania własność danej rzeczy przechodziła na sprzedawcę czy gwaranta?
Podwójna ochrona konsumenta
Ochrona konsumenta w przypadku wadliwości zakupionego towaru jest dwojakiego rodzaju. Po pierwsze ma on roszczenie do sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową, po drugie może on dochodzić swych praw od gwaranta na podstawie dokumentu gwarancji. To, jaką drogę wybierze konsument zależy tylko i wyłącznie od niego. Sprzedawca nie może namawiać konsumenta, czy wręcz odsyłać go do skorzystania z roszczeń przysługujących względem gwaranta, podobnie gwarant, jeżeli jego obowiązek wynika z gwarancji, nie może zbyć żądania konsumenta w ten sposób, że odeśle go do sprzedawcy. Nie mniej jednak zarówno sprzedawca, jak i gwarant mają obowiązek rozpatrzyć złożoną reklamację i gdy uznają, że nie zaistniała przesłanka ich odpowiedzialności, złożonej reklamacji po prostu nie uznają.
Uprawnienia przysługujące konsumentowi względem sprzedawcy w związku z wadliwością rzeczy
Sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową. W przypadku stwierdzenia niezgodności przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru domniemywa się, że istniała ona w chwili wydania. Jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, kupujący może żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość towaru zgodnego z umową oraz rodzaj i stopień stwierdzonej niezgodności, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie naraziłby kupującego inny sposób zaspokojenia. Jeżeli kupujący, z przyczyn określonych wyżej, nie może żądać naprawy ani wymiany albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy. Od umowy nie można jednak odstąpić, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna. Przy określaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany uwzględnia się rodzaj towaru i cel jego nabycia.
Gwarancja
Nie ma przeszkód prawnych, aby dana rzecz została także objęta gwarancją. Udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w reklamie. Jeżeli w gwarancji inaczej nie zastrzeżono, odpowiedzialność z tytułu gwarancji obejmuje tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w sprzedanej rzeczy. Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług. Jeżeli nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi dwa lata licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana.
Towar nieodebrany przez konsumenta z reklamacji nadal jest jego własnością
By poradzić sobie z problemem nieodebranych towarów oddanych do reklamacji, wielu przedsiębiorców (zarówno sprzedawców jak i gwarantów) przyjmowało zasadę, stanowiącą zapis w ich regulaminie, że po upływie określonego czasu przeznaczonego na odbiór rzeczy, staje się ona własnością przedsiębiorcy wskutek jej porzucenia przez dotychczasowego właściciela. Czy zatem nieodebranie rzeczy może być uważane za jej porzucenie z zamiarem wyzbycia się jej własności? Otóż nie. Jak wskazywał wielokrotnie UOKIK, takie postanowienie stanowi klauzulę niedozwoloną. Dzieję się tak dlatego, że ani sprzedawca ani gwarant nie mogą interpretować biernego zachowania konsumenta jako jego woli wyzbycia się własności rzeczy, tym samym nieodebrany towar nadal stanowi własność kupującego. Nie oznacza to jednak, że sprzedawca czy gwarant muszą ponosić dodatkowe koszty związane z daną reklamacją. Jeżeli konsument nie odbiera towaru oddanego do reklamacji, a upłynął już wyznaczony do tego termin, przedsiębiorca ma prawo naliczać opłaty za bezumowne przechowywanie. W takiej sytuacji konsument nie może uchylić się od obowiązku zapłaty.
Podstawa prawna:
Art. 4, art. 8 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U.2002.141.1176)
Art. 577, art. 578, art. 579 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz.U.2014.121)
