Spis treści
Wprowadzanie w błąd przez akwizytora
Spółka z Porażyna zajmuje się sprzedażą sprzętu paramedycznego, takiego jak np. poduszki i maty masujące. Zazwyczaj transakcje zawierane są poza lokalem przedsiębiorcy – np. w miejscu zamieszkania klientów. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowanie przeciwko tej spółce w lipcu 2014 roku. Wszczęcie postępowania było spowodowane między innymi skargami zgłaszanymi przez konsumentów. Dotyczyły one wprowadzania w błąd przez przedstawicieli handlowych spółki.
W toku postępowania Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił m.in. że, akwizytorzy przedmiotowej spółki dzwonili do konsumentów informując ich o zakwalifikowaniu do rehabilitacji dofinansowywanej przez Unię Europejską lub prowadzonej w ramach programu Narodowego Funduszu Zdrowia. W trakcie rozmowy telefonicznej przedstawiciele umawiali się na przeprowadzenie bezpłatnych zabiegów w miejscu zamieszkania klienta. Następnie, podczas umówionego spotkania agenci handlowi nie ujawniali, że prowadzą sprzedaż oferowanych towarów. Pozostawiając towar w miejscu zamieszkania klienta, zapowiadali kolejną wizytę i prosili np. o podpis, który potwierdziłby ich obecność. Tego rodzaju zachowanie nie budziło podejrzeń konsumentów. W większości przypadków starsze osoby nie zdawały sobie sprawy z tego, że składając podpis zawierali umowę zakupu sprzętu paramedycznego.
Jedna z osób, które złożyły skargę do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w ten sposób opisała wizytę handlowa w mieszkaniu:
– Poprosił o dowód i moją żonę Barbarę o podpis […]. Stwierdził, że chodzi o jego obecność. Nie było mowy o sprzedaży sprzętu.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oczywiście zakwestionował tego rodzaju praktyki. Należy podkreślić, że każdy przedsiębiorca, który składa ofertę handlową ma obowiązek poinformować konsumenta o zamiarze zawarcia umowy. Wprowadzanie w błąd, a nawet niedoinformowanie potencjalnych klientów jest uznawane za niezgodną z prawem nieuczciwą praktykę rynkową.
Rezygnacja z zakupu sprzętu nabytego od akwizytora
Zastrzeżenia Urzędu wzbudziły również praktyki, które mogły utrudniać konsumentom odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorcy. Należy stanowczo wskazać, że zgodnie z obowiązującym prawem każdy konsument może zrezygnować z zakupu sprzętu nabytego od akwizytora. Warunkiem jest złożenie pisemnego oświadczenia o odstąpieniu od umowy w ciągu 10 dni od dnia zawarcia umowy. Oświadczenie nie trzeba złożyć osobiście w siedzibie firmy, można to zrobić także za pomocą poczty polskiej – wysyłając oświadczenie przesyłką poleconą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Tymczasem w opisywanym przypadku, przedstawiciele handlowi zapewniali klientów, że oświadczenie o rezygnacji z zakupionego produktu można złożyć telefonicznie. Wówczas – po złożeniu telefonicznego oświadczenia – towar miał być odebrany osobiście przez pracownika spółki. Niestety tak się nie stało, przedsiębiorca umyślnie nie dotrzymywał terminów odbioru towaru. Następnie – po zakończeniu okresu, w którym możliwe było odstąpienie od umowy, czyli po 10 dniach konsument był informowany, że rezygnacja z transakcji jest już niemożliwa ze względu na brak złożenia pisemnego oświadczenia.
Z uwagi na powyższe Prezes UOKiK nakazał spółce zaniechanie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów i nałożył kary pieniężne w łącznej wysokości 145.571 zł. Decyzja ta nie jest jeszcze prawomocna, ponieważ przedsiębiorca odwołał się do sądu.
Jak napisać oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej na odległość?
Oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej na odległość powinno zawierać:
- miejscowość i datę jego sporządzenia,
- Twoje dane osobowe,
- tytuł: Oświadczenie o odstąpieniu od umowy nr ……. zawartej na odległość
- treść oświadczenia, np.: Niniejszym oświadczam, że na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny odstępuję od umowy nr ……………. zawartej w dniu …………….. w …………………. dotyczącej zakupu towaru/usługi …………………… Tym samym proszę o zwrot kwoty …………….. zł (słownie ……………………………) na numer rachunku bankowego: ……………………………………………………..
- Twój podpis
Reasumując, pamiętaj o tym, że w przypadku, gdy kupiłeś coś od przedstawiciela handlowego poza siedzibą przedsiębiorstwa – czyli np. u Ciebie w domu lub na pokazie, masz prawo odstąpić od zawartej umowy w terminie 10 dni. Co istotne, przepisy prawa wymagają, aby odstąpienie było złożone w formie pisemnej. Zatem, nawet, jeśli przedstawiciel handlowy zapewnia Cię, że możesz złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy telefonicznie dzwonią na infolinię – należy złożyć oświadczenie o odstąpieniu od zawartej umowy na piśmie. Pamiętaj, że nie jest dopuszczalne zastrzeżenie, że konsumentowi wolno odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne). W razie odstąpienia od umowy umowa jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie czternastu dni. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.
Podstawa prawna:
art. 7 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. 2000 nr 22 poz. 271)