Spis treści
11 listopada – historia
Dnia 10 listopada 1918 r. powrócił do Warszawy – zwolniony z więzienia w Magdeburgu – Józef Piłsudski, a 11 listopada podpisano zawieszenie broni na froncie zachodnim. Dekretem z tego samego dnia Rada Regencyjna oddała Józefowi Piłsudskiemu naczelne dowództwo nad wojskiem. Rada rozwiązała się 14 listopada, przekazując Piłsudskiemu całą władzę nad tworzącym się państwem.
Dzień 11 listopada ustanowiony został uroczystym Świętem Niepodległości na mocy ustawy z 1937 r. o Święcie Niepodległości, jednak nie zagościło na długo w kalendarzach Polaków. Tuż po II wojnie światowej święto zostało zniesione ustawą Krajowej Rady Narodowej. Wyjątkiem były lata 1980–81, kiedy z inicjatywy „Solidarności” przywrócono Świętu Niepodległości należne miejsce w świadomości społecznej. Decyzja o ustanowieniu Narodowego Święta Niepodległości 11 listopada była jedną z pierwszych, podjętych w toku procesu transformacji ustrojowej w 1989 r.
Przywrócenie polskiej państwowości po 123 latach zaborów było nie tylko przełomem, ale i wyzwaniem, któremu starały się podołać różne kręgi. Dziś uznaje się sześciu „ojców niepodległości” za liderów tego procesu – byli to Ignacy Daszyński, Roman Dmowski, Wojciech Korfanty, Ignacy Paderewski, Józef Piłsudski i Wincenty Witos. Reprezentowali różne opcje polityczne, mieli różne poglądy społeczne, byli różnych wyznań, ale byli zdolni działać razem dla wspólnego celu.
11 listopada 2022 – obchody
Z okazji 104. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, jak co roku, zostanie zorganizowany Koncert dla Niepodległej. Tegoroczna edycja będzie nawiązaniem do trwającego Roku Romantyzmu Polskiego. Zanurzając się w poezje Adama Mickiewicza w Roku Romantyzmu Polskiego artyści połączą je z muzyką XXI wieku. Widowisko „…oczy duszy mojej” będzie można obejrzeć 13 listopada w telewizji, a później koncert pojawi się też na kanale YouTube Niepodległej.
W Warszawie, oprócz oficjalnych obchodów państwowych, 11 listopada odbędzie się m.in. Festiwal Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu. Łazienki Królewskie z kolei zapraszają na piknik historyczny z udziałem kawalerzystów Pierwszego Pułku Szwoleżerów i Honorowego Szwadronu Przybocznego Prezydenta Rzeczypospolitej oraz na widowisko plenerowe „Noc Listopadowa” Stanisława Wyspiańskiego. Natomiast Muzeum Historii Polski organizuje w tym roku już 17. Przystanek Niepodległość, którego głównymi atrakcjami są dwie gry miejskie: dla dorosłych – „Zmierzch przed burzą” oraz dla dzieci – „Mali reporterzy”.
We Wrocławiu ulicami miasta przejdzie Radosna Parada Niepodległości przygotowana przez Centrum Historii Zajezdnia. Wezmą w niej udział grupy rekonstrukcyjne, orkiestry dęte, mażoretki, dziecięce grupy chorągwiarskie i uczniowie wrocławskich szkół, którzy uczestniczą w konkursie na najlepsze przebranie związane z historią Polski. Wydarzenie uświetni koncert pieśni patriotycznych i pokaz polskich tańców narodowych w wykonaniu Reprezentacyjnego Dolnośląskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Wrocław”. Na muzyczne świętowanie zapraszają także Opera Wrocławska oraz Narodowe Forum Muzyki.
W Łodzi Biuro Programu „Niepodległa” współorganizuje Piknik Niepodległości, który obejmie pokazy, koncerty, parady uliczne oraz specjalne grupy rekonstrukcyjne. W Teatrze Wielkim będzie można obejrzeć operę Stanisława Moniuszki ,,Straszny dwór’’, a w Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina zabrzmi koncert symfoniczny „200 lat Polskiego Romantyzmu”.
Natomiast w Krakowie trwa Tydzień Patriotyczny organizowany przez Zamek Królewski na Wawelu. Zaplanowano m.in. grę terenową „W hołdzie wawelskim darczyńcom”, Małopolską Galę Finałową Ogólnopolskiego Dyktanda Niepodległościowego oraz wydanie ilustrowanej publikacji poświęconej Stanisławowi Wyspiańskiemu.
W Gdańsku Narodowe Muzeum Morskie zaprasza w dniach 11 – 13 listopada na „Weekend Niepodległości”. W Białymstoku Opera i Filharmonia Podlaska organizuje koncert pieśni patriotycznych w interpretacji Włodzimierza Korcza, Alicji Majewskiej i artystów OiFP. Muzeum Podlaskie w Białymstoku wraz z oddziałami przygotowało okolicznościowe warsztaty dla dzieci – zajęcia „Mali Patrioci”, „Patriotycznie z malarstwem”, a także spacer po galerii wielkich Polaków w Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego.
Instytucje kultury udostępniają koncerty, filmy oraz warsztaty także w przestrzeni wirtualnej, dzięki czemu każdy może dołączyć do wspólnego świętowania. Natomiast Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych oraz Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny na swoich platformach internetowych zamieściły specjalny wybór filmów związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości.
„Czym więc jest wolność? Moc, by żyć tak, jak się chce”. – Marcus Tullius Cicero
Źródło:
– oficjalna strona Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
