Odchodząc jednak od tematyki egzaminów wstępnych, skupmy się na kwestiach odbywania samej aplikacji. Szkolenie polega bowiem na praktycznym i teoretycznym zaznajamianiu aplikantów z całokształtem określonego zawodu prawniczego – adwokata, radcy prawnego, komornika bądź notariusza. Szczegółowy przepisy w tym zakresie odnaleźć możemy w poszczególnych ustawach korporacyjnych. Ostatnimi czasy przeszły one niemałą rewolucję, a wszystko dzięki od niedawna obowiązującej ustawie deregulacyjnej, która otwiera dostęp do zawodów prawniczych.
Zmiany dotyczą m.in. zasad odbywania aplikacji adwokackiej, a dokładniej uprawnień aplikantów adwokackich. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że aplikacja adwokacka trwa 3 lata i rozpoczyna się w styczniu każdego roku. Zgodnie z treścią ustawy z dnia 13 czerwca 2013 o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów, po sześciu miesiącach aplikacji adwokackiej aplikant adwokacki może zastępować adwokata przed sądami, organami ścigania, organami państwowymi, samorządowymi i innymi instytucjami, z wyjątkiem Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu. Przez okres roku od daty zakończenia aplikacji wskazanej w zaświadczeniu o odbyciu aplikacji adwokackiej aplikant adwokacki może zastępować adwokata, w zakresie, o którym mowa powyżej. Aplikant radcowski może zastępować adwokata na takich samych zasadach jak radcę prawnego, jeżeli adwokat jest wspólnikiem w spółce adwokacko – radcowskiej, z wyjątkiem spraw, w których adwokat występuje w charakterze obrońcy w postępowaniu karnym i w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe. Uprawnienia, o których mowa powyżej, dotyczą również spraw objętych świadczeniem pomocy prawnej z urzędu. Aplikant adwokacki może sporządzać i podpisywać pisma procesowe związane z występowaniem adwokata przed sądami, organami ścigania i organami państwowymi, samorządowymi i innymi instytucjami – z wyraźnego upoważnienia adwokata, z wyłączeniem apelacji, skargi kasacyjnej i skargi konstytucyjnej.
Nowelizacja wpłynęła także na kształt egzaminu zawodowego, przeprowadzanego już po ukończeniu aplikacji. Ustawodawca zdecydował się na likwidację części testowej, w zamian jednak wprowadził część polegającą na sporządzeniu opinii prawnej związanej z tematyką zasad prawidłowego wykonywania zawodu lub etyki zawodowej. Nowa będzie także skala ocen możliwych do uzyskania na przedmiotowym egzaminie. Oceny pozytywne to:
- celująca – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 6,00,
- bardzo dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 5,00 lub 5,50,
- dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 4,00 lub 4,50,
- dostateczna – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 3,00 lub 3,50;
Ocena negatywna – niedostateczna – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 2,00 lub 2,50.
