Ułatwienie dostępu do studiów wyższych osobom dojrzałym
Nowelizacja zakłada ułatwienie osobom powyżej 25-go roku życia dostępu do studiów wyższych, poprzez umożliwienie im ukończenia studiów w specjalnym trybie uwzględniającym wcześniej uzyskane kwalifikacje i kompetencje. W tym celu zostanie wprowadzony nowy system potwierdzania posiadanych przez takie osoby kompetencji zdobytych poza systemem szkolnictwa wyższego, a więc np. uzyskanych w procesie samodoskonalenia, wykonywania pracy zawodowej, uczestnictwa w kursach i szkoleniach, a także uznawania kwalifikacji zdobytych w kolegiach zawodowych funkcjonujących w systemie oświaty. Prawo do skorzystania z instytucji potwierdzania efektów uczenia się będą miały osoby posiadające świadectwo dojrzałości i 5 lat doświadczenia zawodowego – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie albo tytuł zawodowy licencjata (inżyniera lub inny równorzędny) i 3 lata doświadczenia po ukończeniu studiów pierwszego stopnia – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia drugiego stopnia. W przypadku posiadania tytułu zawodowego magistra wystarczające będzie dwuletnie doświadczenie zawodowe. Co ważne, wymóg posiadania doświadczenia zawodowego nie będzie dotyczył absolwentów kolegiów, funkcjonujących w systemie oświaty. Według projektodawców, tego typu potwierdzenia będą mogły wydawać tylko te podstawowe jednostki organizacyjne uczelni, które posiadają przynajmniej pozytywną ocenę Polskiej Komisji Akredytacyjnej na określonym kierunku i poziomie kształcenia lub w przypadku nieprzeprowadzenia jeszcze oceny – jednostki, które posiadają uprawnienia do nadawania stopnia doktora w zakresie obszaru kształcenia i dziedziny, do których jest przyporządkowany kierunek studiów. Projekt reguluje również procedury związane z potwierdzaniem efektów uczenia się, które będzie określał senat uczelni oraz sposób wyceny tej usługi edukacyjnej. Nie przewiduje się prowadzenia studiów eksternistycznych. Aby zagwarantować odpowiedni poziom kształcenia, osoba ubiegająca się o potwierdzenie efektów uczenia się będzie mogła w ten sposób uzyskać nie więcej niż 50% puli punktów ECTS przypisanych do danego programu kształcenia, w tym efektów kształcenia dla tego kierunku danego programu kształcenia, a ogólna liczba osób, które uzyskały takie potwierdzenie, na danym kierunku studiów i poziomie kształcenia, nie będzie mogła przekroczyć 20% ogólnej liczby studentów na tym kierunku, poziomie i profilu. Ocena jakości tej usługi będzie dokonywana przez Polską Komisję Akredytacyjną.
Lepsza jakość kształcenia
Projektodawcy zakładają wyspecjalizowanie uczelni zawodowych w kształceniu na kierunkach praktycznych, kładących na praktyczne umiejętności studentów, a także przeprofilowanie uczelni akademickich w uczelnie badawcze, w których kształcenie powiązane będzie z realizowanymi w uczelni badaniami naukowymi oraz włączeniem w nie studentów. Nowelizacja przewiduje rozszerzenie możliwości kształcenia interdyscyplinarnego i umożliwienie nadawania stopni naukowych przez dwie lub więcej jednostki organizacyjne. Proponuje się także wprowadzenie definicji pracy dyplomowej, która obejmie nie tylko prace pisemne, ale także opublikowany artykuł, prace projektowe (w tym projekt i wykonanie programu lub systemu komputerowego), konstrukcyjne, technologiczne lub artystyczne. Projekt zakłada również uzupełnienie katalogu wymagań niezbędnych do ukończenia studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich o obowiązek złożenia pracy dyplomowej i włączenie prac dyplomowych do ogólnopolskiego systemu antyplagiatowego. Po nowelizacji uczelnie będą miały bowiem obowiązek sprawdzania prac dyplomowych przed ich obroną z wykorzystaniem programów antyplagiatowych i ogólnopolskiego repozytorium pisemnych prac dyplomowych. Przewiduje się także usprawnienie trybu postępowania w sprawach uruchamiania i zawieszania kierunków studiów uczelni publicznych i niepublicznych oraz likwidacji uczelni niepublicznych. W celu ochrony uczelni niepublicznych zapewniony zostanie studentom i kandydatom na studia skuteczny dostęp do informacji o uczelniach, które nie przestrzegają prawa oraz o kierunkach studiów, które otrzymały negatywną ocenę Polskiej Komisji Akredytacyjnej.
