Spis treści
Zakończenie stosunku pracy
Zgodnie z treścią art. 32 i n. KP, każda ze stron może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na okres próbny oraz czas nie określony. Rozwiązanie umowy o pracę następuje przy tym z upływem okresu wypowiedzenia. Przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie, 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Ustawodawca przewidział, że każdy pracownik może wnieść odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę do sądu pracy – szczególnie, gdy nie zostało ono dokonane zgodnie z prawem. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 2011 r. (sygn. akt II CSK 568/10), powód może żądać na podstawie art. 189 KPC ustalenia, że oświadczenie woli pozwanego o wypowiedzeniu umowy było bezskuteczne. Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być wytoczone bądź przed sąd właściwości ogólnej pozwanego, bądź przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy. Pozew powinien zostać skierowany do sądu rejonowego i to niezależnie od wartości przedmiotu sporu. Termin na wniesienie takiego pisma jest krótki, bo tylko 7 dniowy – liczony od dnia doręczenia pracownikowi zawiadomienia wypowiadającego stosunek pracy. Ważną kwestią jest to, że pozew jest wolny od jakichkolwiek opłat. Bez wytoczenia takiego powództwa pracownik w żadnym innym postępowaniu nie może powoływać się na bezprawność rozwiązania umowy o pracę jako na przesłankę roszczeń odszkodowawczych przewidzianych w Kodeksie cywilnym.
W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe – w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.
Wyrok SN
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2012 r. (sygn. akt III PK 59/11), kwestia dostatecznie konkretnego i zrozumiałego dla pracownika wskazania przyczyny rozwiązania stosunku pracy jest okolicznością faktyczną, wymagającą poczynienia stosownych ustaleń. Pracodawca nie może powoływać się na inne – niż wskazane w pisemnym oświadczeniu woli – przyczyny wypowiedzenia. Wskazanie tych przyczyn przesądza o tym, iż spór przed sądem pracy może się toczyć tylko w ich granicach. Okoliczności podane pracownikowi na uzasadnienie decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy, a następnie ujawnione w postępowaniu sądowym, muszą być takie same, zaś pracodawca pozbawiony jest możliwości powoływania się przed organem rozstrzygającym spór na inne przyczyny mogące przemawiać za słusznością wypowiedzenia umowy.
Podstawa prawna:
[art. 32 k.p. (Dz.U. z 1998 r. Nr 21 poz. 94 j.t.)]
