Kiedy choroba może być uznana za chorobę zawodową?
Choroba zawodowa powstaje zazwyczaj wskutek stałego przebywania ciała w niedogodnej pozycji, systematycznego wykonywania forsownych czynności lub regularnego przebywania w otoczeniu zawierającym czynniki szkodliwe dla zdrowia. Takimi czynnikami mogą być hałas, nieodpowiednie oświetlenie, zapylenie, promieniowanie, związki chemiczne, czy też zwiększone obciążenie psychiczne i fizyczne. Aby dana choroba mogła być uznana za chorobę zawodową musi być wymieniona w załączniku w/w rozporządzenia w sprawie chorób zawodowych. Do takich chorób zalicza się między innymi; zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich następstwa wywołane przez substancje chemiczne, pylice płuc, choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu, astmę oskrzelową, zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, ostre uogólnione reakcje alergiczne, choroby płuc wywołane pyłem metali twardych, alergiczny nieżyt nosa, przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat, nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi, choroby skóry, przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonywania pracy, choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego, czy też choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa. Należy pamiętać, że rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych.
Kto powinien zgłosić podejrzenie choroby zawodowej?
Jeżeli pracodawca podejrzewa wystąpienie choroby zawodowej u swojego pracownika, wówczas powinien zgłosić to właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy. Właściwość inspektoratów ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie. Ten sam obowiązek ciąży na lekarzu, który jest właściwy do rozpoznania choroby zawodowej. Zgłoszenia, należy dokonać niezwłocznie na specjalnym formularzu, a w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika, dodatkowo trzeba to zrobić w formie telefonicznej. Lekarz lub lekarz dentysta, który podczas wykonywania rutynowego zabiegu stwierdzi podejrzenie występowania choroby zawodowej musi skierować pracownika na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania. Z kolei pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, może zgłosić to za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną.
Tryb postępowania w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej
Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczyna postępowanie, a w szczególności kieruje pracownika lub byłego pracownika, którego dotyczy podejrzenie, na określone badanie. Na podstawie wyników badań, dokumentacji medycznej, przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego lekarz wydaje orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej rozpoznania. Potem państwowy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej biorąc pod uwagę zebrany materiał dowodowy, a w szczególności dane zawarte w orzeczeniu lekarskim oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika lub byłego pracownika.
Jakie obowiązki ma pracodawca w przypadku rozpoznania choroby zawodowej u pracownika?
W przypadku, gdy u pracownika rozpoznano chorobę zawodową jego pracodawca musi przede wszystkim ustalić przyczyny jej powstania oraz charakter i rozmiar zagrożenia tą chorobą, działając w porozumieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym. Powinien także niezwłocznie przystąpić niezwłocznie do usunięcia czynników powodujących jej powstanie i zastosować inne niezbędne środki zapobiegawcze a także zapewnić realizację zaleceń lekarskich. Ponadto ma obowiązek prowadzić rejestr obejmujący przypadki stwierdzonych chorób zawodowych i podejrzeń o takie choroby.
Świadczenia z ubezpieczenia społecznego dla pracownika
Warto wiedzieć, że pracownikom niezdolnym do pracy w wyniku stwierdzonej u nich choroby zawodowej przysługują odpowiednie świadczenia z ubezpieczenia społecznego – jednorazowe, krótkoterminowe, bądź długoterminowe.
