Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, pośrednictwo w obrocie nieruchomościami jest działalnością zawodową wykonywaną przez pośredników na ściśle określonych zasadach. Pośrednikiem w obrocie nieruchomościami może być osoba fizyczna posiadająca licencję zawodową. Pamiętajmy, że prowadzenie działalności w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest możliwe, w przypadku gdy czynności z zakresu pośrednictwa w obrocie nieruchomościami będą wykonywane przez pośredników w obrocie nieruchomościami.
Na chwilę obecną licencję zawodową w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami nadaje się osobie fizycznej, która:
- posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
- nie była karana za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, za fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za składanie fałszywych zeznań oraz za przestępstwa skarbowe;
- posiada wyższe wykształcenie;
- ukończyła studia podyplomowe w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami;
- odbyła praktykę zawodową w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.
Obowiązek ukończenia studiów podyplomowych nie dotyczy osoby, która ukończyła studia wyższe, których program uwzględnia co najmniej minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.
Z kolei art. 185 omawianego aktu prawnego wskazuje, że zarządzanie nieruchomością polega na podejmowaniu decyzji i dokonywaniu czynności mających na celu w szczególności:
- zapewnienie właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej nieruchomości;
- zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania i właściwej eksploatacji nieruchomości;
- zapewnienie właściwej gospodarki energetycznej w rozumieniu przepisów Prawa energetycznego;
- bieżące administrowanie nieruchomością;
- utrzymanie nieruchomości w stanie niepogorszonym zgodnie z jej przeznaczeniem;
- uzasadnione inwestowanie w nieruchomość.
Obowiązujące jeszcze przepisy stanowią, że licencję zawodową w zakresie zarządzania nieruchomościami nadaje się osobie fizycznej, która:
- posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
- nie była karana za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, za fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za składanie fałszywych zeznań oraz za przestępstwa skarbowe;
- posiada wyższe wykształcenie;
- ukończyła studia podyplomowe w zakresie zarządzania nieruchomościami;
- odbyła praktykę zawodową w zakresie zarządzania nieruchomościami.
Ukończenie studiów podyplomowych nie dotyczy jednak osoby, która ukończyła studia wyższe, których program uwzględnia co najmniej minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie zarządzania nieruchomościami.
Proponowane przez polski rząd zmiany w zakresie dostępu do zawodu pośrednika i zarządcy nieruchomościami miały by polegać na całkowitym uwolnieniu powyższych zawodów. Oznacza to zniesienie wszelkich wymienionych w niniejszym artykule wymogów do uzyskania wymarzonej licencji pośrednika lub zarządcy. Wykonywanie jednego z tych zawodów odbywałoby się jedynie na podstawie zarejestrowania własnej działalności gospodarczej w powyższym zakresie lub uzyskania wpisu do KRS. Na chwilę obecną projekt zmian trafił pod obrady komisji sejmowej ds. deregulacji zawodów, ta o dziwo przyjęła założenia nowelizacyjne bez większych zastrzeżeń. O tym czy proponowana rewolucja rzeczywiście stanie się faktem dowiemy się już niedługo, glosowanie w sprawie ustawy deregulacyjnej w omawianym zakresie odbędzie się 19 kwietnia 2013 r. Jak zwykle przy tego typu rozwiązaniach pojawiają się głosy krytyczne, głównie ze strony posiadających już licencje zarządców oraz pośredników w zakresie obrotu nieruchomościami. Podkreślają oni, że otwarcie zawodu na proponowanych przez rząd zasadach będzie miało katastrofalny wpływ na jakość świadczonych usług. Wydaje się jednak, że obawy dotyczą raczej zwiększonej konkurencji na rynku i w związku z tym potrzeby dalszego inwestowania w doświadczenie i zdobytą wiedzę, niż fakt pogorszenia usług związanych z nieruchomościami.