Zgodnie z treścią art. 73 ustawy o prawie budowlanym, katastrofą budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego lub jego części, a także konstrukcyjnych elementów rusztowań, elementów urządzeń formujących, ścianek szczelnych i obudowy wykopów. Zniszczenie obiektu budowlanego oraz ich części dotyczy:
- zniszczenia konstrukcyjnych elementów rusztowań,
- zniszczenia elementów urządzeń formujących (takich jak deskowania i szalunki, które umożliwiają wykonywanie elementów konstrukcyjnych betonowych, tworząc ich konstrukcyjną obudowę, przenoszącą obciążenia, i które po osiągnięciu wymaganych technicznych parametrów wytrzymałości przez konstrukcję betonową są demontowane),
- zniszczenie ścianek szczelnych i obudowy wykopów.
Ryzyko zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi dotyczy zwłaszcza:
- upadku z wysokości (katastrofa konstrukcji rusztowań),
- przysypania ziemią (katastrofa obudowy wykopów),
- ryzyko utonięcia (katastrofa ścianek szczelnych)1.
Po wystąpieniu katastrofy budowlanej prowadzone są działania administracyjne, w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wystąpienia katastrofy budowlanej, oraz podejmowane ustalenia w sprawie ewentualnej odpowiedzialności osób, które miały wpływ na jej zaistnienie i przebieg. Postępowanie wyjaśniające w sprawie przyczyn katastrofy budowlanej prowadzi właściwy organ nadzoru budowlanego. W razie katastrofy budowlanej w budowanym, rozbieranym lub użytkowanym obiekcie budowlanym, kierownik budowy (robót), właściciel, zarządca lub użytkownik jest obowiązany:
- zorganizować doraźną pomoc poszkodowanym i przeciwdziałać rozszerzaniu się skutków katastrofy,
- zabezpieczyć miejsce katastrofy przed zmianami uniemożliwiającymi prowadzenie postępowania zabezpieczającego,
- niezwłocznie zawiadomić o katastrofie:
o właściwy organ,
o właściwego miejscowo prokuratora i Policję,
o inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta obiektu budowlanego, jeżeli katastrofa nastąpiła w trakcie budowy,
o inne organy lub jednostki organizacyjne zainteresowane przyczynami lub skutkami katastrofy z mocy szczególnych przepisów.
Inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego po zakończeniu postępowania, zabezpieczającego budowę, jest obowiązany podjąć niezwłocznie działania niezbędne do usunięcia skutków katastrofy budowlanej.
Prawnik
JG/B
1. red. prof. zw. dr hab. Zygmunt Niewiadomski, Tomasz Asman, Jędrzej Dessoulavy-Śliwiński, Elżbieta Janiszewska-Kuropatwa, Alicja Plucińska-Filipowicz – Komentarz do Prawa Budowlanego.