Jak się okazuje nie do końca. Właściwym aktem prawnym w tej kwestii będzie bowiem ustawa z dnia z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. Czas pracy pracowników zatrudnionych w podmiocie leczniczym, z pewnymi wyjątkami, w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie może przekraczać 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie dłuższym niż 3 miesiące. Z drugiej strony nie wolno zapominać nam, że jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy nawet do 12 godzin na dobę.
Zgodnie z treścią art. 96 w/w ustawy, pracownicy wykonujący zawód medyczny i posiadający wyższe wykształcenie, zatrudnieni w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne mogą być zobowiązani do pełnienia w przedsiębiorstwie tego podmiotu dyżuru medycznego mogą być, po wyrażeniu na to zgody na piśmie, zobowiązani do pracy w wymiarze przekraczającym przeciętnie 48 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym – nie dłuższym niż 4 miesiące.
Pracodawca jest obowiązany prowadzić i przechowywać ewidencję czasu pracy pracowników związanych z klauzulą opt-out oraz udostępniać ją organom właściwym do sprawowania nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy, które mogą, z powodów związanych z bezpieczeństwem lub zdrowiem pracowników, a także w celu zapewnienia właściwego poziomu udzielania świadczeń zdrowotnych, zakazać albo ograniczyć możliwość wydłużenia maksymalnego tygodniowego wymiaru czasu pracy. Jednocześnie pracodawca nie może podejmować działań dyskryminujących wobec pracowników, którzy nie wyrazili zgody na dłuższy wymiar czasu pracy. Tym samym widać wyraźnie, że nie wolno zmuszać lekarzy do składania oświadczeń opt-out. Niekiedy jednak pracodawcy posługują się podstępem i „zmuszają” lekarzy do podpisywania umów o pracę z zawartą już w niej klauzulą opt-out. Nie jest to jednak sytuacja bez wyjścia.
Ważną kwestią jest bowiem to, że wyrażona zgoda na pracę powyżej 48 godzin tygodniowo jest w każdej chwili możliwa do wycofania. Pracownik może cofnąć swoją zgodę informując o tym pracodawcę na piśmie, z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia. Prawo cofnięcia zgody wyrażonej w formie klauzuli opt-out przysługuje także, jeśli powstała ona w ramach zawieranej umowy o pracę. Tym samym nie ma znaczenia moment złożenia przez pracownika oświadczenia w przedmiocie pracy w wymiarze przekraczającym przeciętnie 48 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym. Oznacza to, że konkretny pracownika nadal będzie mógł zrezygnować z pracy w wyższym wymiarze już po miesięcznym wypowiedzeniu, mimo że z punktu widzenia przepisów KP obowiązuje go np. 3-miesięczny okres wypowiedzenia umowy o pracę ze względu na zatrudnienie na czas nieokreślony i staż powyżej 3 lat w danym podmiocie leczniczym.
Niezależnie od powyższego, lekarzowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Pracownikowi pełniącemu dyżur medyczny okres odpoczynku powinien być udzielony bezpośrednio po zakończeniu pełnienia dyżuru medycznego. Pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.
