Samotnie wychowywałaś dziecko, ojciec dziecka się nim nie interesował nie płacił nawet alimentów. Na chwilę obecną nie wiesz nawet gdzie przebywa ojciec Twojego dziecka, czy w ogóle żyje. W związku z zaistniałą sytuacją tak naprawdę nie wiesz nawet, jaka jest jego sytuacja finansowa. Możesz się jedynie domyślać, że nie najlepsza.. skoro nie płacił alimentów. Fundusz alimentacyjny wypłacał alimenty na rzecz Twojego dziecka, a dług wobec dłużnika alimentacyjnego powiększał się… Absurdalną sytuacją byłoby odziedziczenie w szczególności tego długu po ojcu, którego się na oczy nigdy nie widziało, nie wspominając już o innych zadłużeniach np. względem banków. Wydaje Ci się, że to wręcz niemożliwe? Mylisz się.
Dziecko dziedziczy po zmarłym ojcu, którego nie znał
Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Jeśli ojciec dziecka nie interesował się nim przez całe jego życie, to zapewne nie pozostawił testamentu w którym powołałby go do dziedziczenia. Zatem w takim przypadku należy przyjrzeć się przepisom o dziedziczeniu, które stanowią, że w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Przede wszystkim należy wskazać, że dowodem pochodzenia dziecka od spadkodawcy jest akt urodzenia. Omawiając te przepisy należy bezwzględnie wskazać, że nie ma znaczenia, czy spadkobierca jest dzieckiem pochodzącym z małżeństwa zmarłego czy dzieckiem pozamałżeńskim, którego pochodzenie zostało ustalone w drodze uznania lub sądowego ustalenia ojcostwa lub macierzyństwa. Wobec powyższego, należy wskazać, że wszystkie dzieci osoby zmarłej dziedziczą na tych samych zasadach.
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Jednakże przewidziana przez ustawodawcę konstrukcja dziedziczenia przewiduje, że nabycie spadku z chwilą śmierci spadkodawcy ma charakter tymczasowy, bowiem spadkobierca jest uprawniony do tego, aby wyrazić swoją wolę co do nabycia lub odrzucenia spadku.
Jak zabezpieczyć dziecko, które wychowywało się bez ojca przed dziedziczeniem jego długów?
W myśl art. 1012 kodeksu cywilnego, spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku należy złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Zatem datą od której liczy się 6 miesięczny termin w którym można przyjąć spadek wprost, przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza lub też spadek odrzucić z zasady jest data, w której spadkobierca dowiedział się o śmierci spadkodawcy. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest:
• osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych – np. dziecko poniżej 18 roku życia,
• osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia,
• osoba prawna,
– brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Zatem, jeśli Twoje dziecko, które nie ukończyło jeszcze 18 roku życia dziedziczy po śmierci ojca, którego nie znał, a nie złożyłaś w jego imieniu oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza lub o odrzuceniu spadku, to możesz spać spokojnie, bowiem jak zostało wskazane, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Natomiast, jeśli dziecko w tym momencie jest już dorosłe, musi pamiętać o tym, aby po otrzymaniu wiadomości o śmierci swojego ojca złożyć stosowne oświadczenie w terminie 6 miesięcy od tej daty. Co więcej, należy podkreślić, że jeśli choć jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli także spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 26 lutego 1970 r. (sygn. akt II CR 388/69), jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza bez względu na to, czy nastąpiło to wskutek odpowiedniego oświadczenia woli, czy też przez niezłożenie takiego oświadczenia przez osobę nie mającą pełnej zdolności do czynności prawnych, uważa się, że spadkobiercy inni, posiadający pełną zdolność do czynności prawnych, którzy nie złożyli w ustawowym terminie żadnego oświadczenia w kwestii przyjęcia spadku, również przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Podstawa prawna:
art. 922 – 1024 Ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., nr 16 poz. 93)