- Reklama -
czwartek, 21 listopada 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoOrzecznictwoCzy możliwa jest zmiana treści służebności osobistej mieszkania?

    Czy możliwa jest zmiana treści służebności osobistej mieszkania?

    Zakres służebności osobistej i sposób jej wykonywania oznacza się, w braku innych danych, według osobistych potrzeb uprawnionego z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego i zwyczajów miejscowych. Treść służebności osobistych jest tak naprawdę identyczna jak w przypadku służebności gruntowych. Omawiana służebność powstaje w zdecydowanej mierze na podstawie specjalnie zawartej umowy pomiędzy właścicielem nieruchomości obciążanej, a oznaczoną osobą fizyczną nabywającą ustanawianą służebność.

    Szczególną odmianą służebności osobistej jest tzw. służebność mieszkania. Zgodnie z treścią art. 301 i 302 KC, mający służebność mieszkania może przyjąć na mieszkanie małżonka i dzieci małoletnie. Inne osoby może przyjąć tylko wtedy, gdy są przez niego utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dzieci przyjęte jako małoletnie mogą pozostać w mieszkaniu także po uzyskaniu pełnoletności. Można się umówić, że po śmierci uprawnionego służebność mieszkania przysługiwać będzie jego dzieciom, rodzicom i małżonkowi. Mający służebność mieszkania może korzystać z pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców budynku. Do wzajemnych stosunków między mającym służebność mieszkania a właścicielem nieruchomości obciążonej stosuje się odpowiednio przepisy o użytkowaniu przez osoby fizyczne. W porównaniu ze służebnością osobistą w ogólności, służebność mieszkania obejmuje zwiększony rozmiar możliwych korzyści uprawnionego. Służy ona ochronie osób, zwłaszcza tych które jeszcze lub już nie są w stanie pracować jak: dziecko, osoba w podeszłym wieku, lub niezdolna do działania z powodu choroby czy innego upośledzenia. Służebność ta uprawnia osobę, której przysługuje nie tylko prawo do korzystania z mieszkania, lecz również z pomieszczeń oraz urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców budynku. Są to uprawnienia tak szerokie, że treść tej służebności jest podobna do treści użytkowania. Mający służebność mieszkania może przyjąć na mieszkanie małżonka i dzieci małoletnie. Inne osoby może przyjąć tylko wtedy, gdy są przez niego utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dzieci przyjęte jako małoletnie mogą pozostać w mieszkaniu także po uzyskaniu pełnoletności.

    W praktyce pojawia się jednak pytanie czy możliwa jest zmiana treści służebności osobistej mieszkania? Odpowiedzi na to pytanie udzielił sam Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 października 1991 r. (sygn. akt III CZP 109/91), w którym stwierdził, że właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zmiany treści służebności osobistej mieszkania jedynie w razie powstania ważnej potrzeby gospodarczej (art. 291 w zw. z art. 297 KC). Przytoczony przez SN art. 291 KC wskazuje nam, że jeżeli po ustanowieniu służebności gruntowej powstanie ważna potrzeba gospodarcza, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać za wynagrodzeniem zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności, chyba że żądana zmiana przyniosłaby niewspółmierny uszczerbek nieruchomości władnącej. Z kolei art. 297 KC nakazuje nam odpowiednie stosowanie przepisów regulujących służebności gruntowe w odniesieniu do służebności osobistych. SN podkreślił, że z treści art. 291 KC wynika, że ważna potrzeba gospodarcza, która uzasadniać może zmianę treści lub sposobu wykonywania służebności, ma powstać po stronie nieruchomości obciążonej, a więc tego elementu stosunku prawnego powstałego na skutek ustanowienia służebności, który jest niezmienny, to znaczy dotyczy obu rodzajów służebności, gruntowych i osobistych. Jednakże ocena, czy żądana zmiana treści lub sposobu wykonywania służebności nie przyniesie nadmiernego uszczerbku uprawnionemu jest aktualna dopiero wówczas, gdy powstała ważna przyczyna gospodarcza po stronie nieruchomości obciążonej, uzasadniająca taką zmianę. W odniesieniu do służebności osobistej mieszkania, do której art. 291 k.c. stosuje się odpowiednio, wymaganie powstania ważnej przyczyny gospodarczej nie musi być spełnione, a wystarczająca jest stosowna zmiana sytuacji rodzinnej i potrzeb mieszkaniowych właściciela nieruchomości obciążonej, gdyż byłaby to wykładnia nie znajdująca żadnego oparcia w treści tego przepisu.

    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE