Prawidłowe sporządzenie planu zagospodarowania przestrzennego nie jest zadaniem łatwym, szczególnie jeśli chcemy, aby interesy któregokolwiek z mieszkańców danej gminy nie zostały naruszone. W tym celu ustawodawca wprowadził do w/w ustawy art. 18, zgodnie z którym uwagi do projektu planu miejscowego może wnieść każdy, kto kwestionuje ustalenia przyjęte w projekcie planu, wyłożonym do publicznego wglądu. Uwagi do projektu planu należy wnieść na piśmie w terminie wyznaczonym w ogłoszeniu – termin ten jest nie krótszy niż 14 dni od dnia zakończenia okresu wyłożenia projektu planu. Pamiętajmy, że jako wniesione na piśmie uznaje się również uwagi wniesione w postaci elektronicznej :
- opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym lub
- opatrzone podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne lub
- za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
Niezależnie od powyższego, każda z uchwał podjętych przez radę gminy może zostać zaskarżona – dotyczy to także uchwały o zmianie planu zagospodarowania przestrzennego. Podstawą prawną jest w takiej sytuacji art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może – po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego. Pierwszym krokiem jest zatem sporządzenie wezwania do usunięcia naruszenia wywołanego wadliwą uchwałą. Skierowanie powyższego wezwania do wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, nie powoduje, że wezwanie takie jest prawnie bezskuteczne i nie może być traktowana tak jakby nie zostało wniesione. Wójt (burmistrz, prezydenta miasta) kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Oznacza to, że obowiązkiem wójta (burmistrza, prezydenta miasta) jest nadanie wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa właściwego biegu. Wniosek – wezwanie o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego powinien zawierać:
- imię i nazwisko lub nazwę wnioskodawcy oraz jego adres,
- przedmiot i zakres wnioskowanej zmiany,
- określenie nieruchomości (lub opis terenu), których dotyczy wniosek,
- kserokopię lub wyrys z aktualnej mapy ewidencyjnej lub zasadniczej z oznaczeniem nieruchomości, której dotyczy wniosek.
Zgodnie z wyrokiem WSA w Lublinie z dnia 23 października 2012 r. (sygn. akt II SA/Lu 493/12), nie można wykluczyć legitymacji do zaskarżenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przez osoby, które nie mają tytułu prawnego do nieruchomości, których dotyczy plan. Pamiętajmy przy tym, że procedura podejmowania uchwały w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie może być źródłem interesu prawnego, a błędy proceduralne nie wystarczają dla uruchomienia merytorycznej kontroli zaskarżonej uchwały. Naruszenie procedury uchwałodawczej może powodować stwierdzenie nieważności uchwały, jednak w sytuacji, gdy dojdzie do jej badania po wykazaniu przez wnoszącego skargę, że jego interes prawny wywodzi się z prawa materialnego. Owo naruszenie winno przy tym być wyraźne, bezpośrednie, realne i indywidualne, odnoszące się do określonej normy prawnej i konkretnego podmiotu oraz wykazane przez stronę.
Ciekawostką może być, że właściciel nieruchomości posiada legitymację do wniesienia skargi w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym na uchwałę rady gminy w przedmiocie uchwalenia (zmiany) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, która weszła w życie przed nabyciem nieruchomości, jeśli dotychczasowy właściciel nie skorzystał z tego uprawnienia w stosunku do tej uchwały, a ponadto spełnia on dodatkowy warunek dotyczący naruszenia jego interesu prawnego. Skarżący, skarżąc uchwałę organu gminy na tej podstawie musi przy tym wykazać istnienie związku pomiędzy zaskarżoną uchwałą, a jego indywidualną sytuacją prawną. Musi on udowodnić, że zaskarżona uchwała naruszając prawo, jednocześnie negatywnie wpływa na jego sferę prawnomaterialną, pozbawia go przykładowo pewnych uprawnień albo uniemożliwia ich realizację.