Spis treści
Pies asystujący
Zgodnie z legalną definicją, pies asystujący jest to odpowiednio wyszkolony i specjalnie oznaczony pies, w szczególności pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym. Status psa asystującego potwierdza certyfikat wydawany po odbyciu odpowiedniego szkolenia. Można rozróżnić kilka rodzajów psów asystujących:
- Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej – daje osobie niewidomej lub niedowidzącej możliwość samodzielnego i bezpiecznego poruszania się bez obawy natrafienia na przeszkodę.
- Pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo – asystuje osobie niepełnosprawnej ruchowo poruszającej się na wózku. Pies asystent specjalizuje się w podnoszeniu, podawaniu, otwieraniu i naciskaniu.
- Pies sygnalizujący osoby głuchej i niedosłyszącej – asystuje osobie głuchej lub niedosłyszącej przez zwracanie jej uwagi na określone dźwięki, a następnie doprowadzenie jej do źródła hałasu.
- Pies sygnalizujący atak choroby (np. epilepsji, chorób serca) – wyczuwa nadchodzący atak choroby i ostrzega o tym właściciela lub osoby z jego otoczenia lub reaguje na atak choroby.
Gdzie osoba niepełnosprawna może wejść z psem asystującym?
Osoba niepełnosprawna wraz z psem asystującym ma prawo wstępu:
- do obiektów użyteczności publicznej, w szczególności: budynków i ich otoczenia przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, świadczenia usług pocztowych lub telekomunikacyjnych oraz innych ogólnodostępnych budynków przeznaczonych do wykonywania podobnych funkcji, w tym także budynków biurowych i socjalnych;
- do parków narodowych i rezerwatów przyrody;
- na plaże i kąpieliska.
Uprawnienie powyższe przysługuje również w środkach transportu kolejowego, drogowego, lotniczego i wodnego oraz w innych środkach komunikacji publicznej. Przy czym należy pamiętać, że uprawnienie to nie zwalnia osoby niepełnosprawnej z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez psa asystującego. Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest wyposażenie psa asystującego w uprząż oraz posiadanie przez osobę niepełnosprawną certyfikatu potwierdzającego status psa asystującego i zaświadczenia o wykonaniu wymaganych szczepień weterynaryjnych.
UWAGA! Osoba niepełnosprawna nie jest zobowiązana do zakładania psu asystującemu kagańca oraz prowadzenia go na smyczy.
W ostatnich dniach, z uwagi na kolejne doniesienia medialne dotyczące problemów w dostępie do świadczeń zdrowotnych osób niewidomych korzystających z pomocy psa przewodnika, Rzecznik Praw Pacjenta przypomniał, że przepisy jednoznacznie wskazują na możliwość obecności psa asystującego osobie niepełnosprawnej w miejscach użyteczności publicznej, w tym także w instytucjach o profilu medycznym.
Co więcej, należy wskazać, że osoby niepełnosprawne nie są zobowiązane do tego, aby informować jakiekolwiek instytucje publiczne o planowanej wizycie w towarzystwie psa asystującego. Należy w końcu zrozumieć, że pies asystujący jest niezbędny osobie niepełnosprawnej, która korzysta z jego pomocy. Trudno sobie wyobrazić pełne funkcjonowanie osoby niepełnosprawnej w społeczeństwie bez możliwości udziału jej psa asystującego w każdym aspekcie życia tej osoby. Dla przykładu, można podać, że już w 2009 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej potwierdziło, że osoba niepełnosprawna na czas trwania turnusu sanatoryjnego ma prawo do zamieszkania na terenie tego sanatorium wraz z psem asystującym, a także do korzystania z pomocy tego psa również podczas posiłków czy zabiegów.
Podstawa prawna:
art. 20a – 20b ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 1997 nr 123 poz. 776)