Generalnie zakaz prowadzenia określonej działalności przez osobę skazaną prawomocnym wyrokiem dotyczy konkretnych stanowisk i wykonywania zawodów, które przewidziane są w szeregu różnych ustaw. Dla przykładu – zgodnie z treścią art. 18 § 2 Kodeksu spółek handlowych, nie może być członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej albo likwidatorem osoba, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa określone w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII Kodeksu karnego oraz w art. 585, art. 587, art. 590 i w art. 591 ustawy. Pamiętajmy przy tym, że zakaz ten ustaje z upływem piątego roku od dnia uprawomocnienia się wyroku skazującego, jednakże nie może zakończyć się wcześniej niż z upływem trzech lat od dnia zakończenia okresu odbywania kary.
Możliwość założenia własnej firmy przez skazanego jest zatem uzależniona od rodzaju popełnionego przestępstwa. Jeżeli bowiem skazany dopuścił się przestępstwa o charakterze gospodarczym, to prowadzenie przez niego jakiejkolwiek działalności gospodarczej może okazać się niemożliwe, przynajmniej do momentu zatarcia skazania. Przestępstwa o charakterze gospodarczym zostały uregulowane w Kodeksie karnym, a także w innych ustawach szczególnych.
Już w przyszłym roku w omawianym temacie mogą wejść w życie niemałe zmiany. Ogólnie rzecz biorąc ustawodawca chce, aby skazani trudniej uzyskiwali pozwolenie na prowadzenia działalności gospodarczej. Wszystko poprzez usprawnienie komunikacji pomiędzy Krajowym Rejestrem Karnym a Krajowym Rejestrem Sądowym. Dla przypomnienia na chwilę obecną odbywa się ona w tradycyjnej formie pocztowej. Jeżeli zapowiadane zmiany wejdą w życie, wprowadzona zostanie forma elektroniczna, która jak każdy wie jest dużo szybsza. Nowelizacja ustawy o KRK i KRS została niejako wymuszona praktyką rejestracyjną. Zdarzało się bowiem, że osoby skazane za przestępstwo gospodarcze zakładały już po odbyciu kary, albo nawet w trakcie jej odbywania, nowe przedsiębiorstwa, a to jest już niezgodne z obowiązującym stanem prawnym. Nowe elektroniczne rozwiązanie ma położyć kres takim praktykom i w rezultacie doprowadzić do tego, że każdy kto chce rozpocząć działalność gospodarczą będzie dokładnie sprawdzany pod kątem karalności.
