Posiadanie noża czy innego niebezpiecznego przedmiotu nie jest samo z siebie czynem zabronionym. Decydujące znaczenie o tym, czy będzie to wykroczenie mają okoliczności i miejsce, w których znajdujemy się z taką rzeczą.
Zgodnie z treścią art. 50a KW, kto w miejscu publicznym posiada nóż, maczetę lub inny podobnie niebezpieczny przedmiot, a okoliczności jego posiadania wskazują na zamiar użycia go w celu popełnienia przestępstwa, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 3.000 zł. W razie popełnienia powyższego wykroczenia orzeka się przepadek przedmiotów stanowiących przedmiot wykroczenia, choćby nie stanowiły własności sprawcy. Jak wynika z powyższego odpowiedzialność za popełnienie powyższego wykroczenia pojawi się tylko, gdy zajdą łącznie dwie przesłanki:
- Posiadanie noża, maczety lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu;
- Zamiar użycia takiego przedmiotu w celu popełnienia przestępstwa.
O ile pierwsza przesłanka nie wymaga dokładniejszego wyjaśnienia, o tyle druga powinna być doprecyzowana. Zamiarem użycia noża czy innego niebezpiecznego przedmiotu w celu przestępczym będzie np. trzymanie takiego przedmiotu w ręku i wymachiwanie nim, przy jednoczesnym, najczęściej słownym, określeniu złych zamiarów (słowa potnę cię, zabiję cię, zamorduję cię). Jak słusznie zauważył W. Jankowski „Ocenę przesłanek zamiaru – z uwagi na obligatoryjny środek karny w postaci przepadku przedmiotów – ustawodawca pozostawił sądowi orzekającemu w sprawie, który na podstawie całokształtu okoliczności zdarzenia przedstawionego w materiale dowodowym, indywidualizując sytuację i zachowanie obwinionego, powinien wyraźnie wskazać, na jakim konkretnym jego zachowaniu oparł swoje przekonanie o zamiarze użycia wskazanych w dyspozycji art. 50a przedmiotów. Ponadto wydaje się słuszne wskazanie, jakie konkretne przestępstwo było celem zamiaru sprawcy”.
Z powyższego wynika zatem, że samo posiadanie noża czy innego niebezpiecznego przedmiotu bez zamiaru jego przestępczego użycia nie jest karalne. Tak będzie np. w sytuacji zakupu noży, nożyczek czy innych ostrych przedmiotów i przeniesienie ich do własnego domu. Podobnie będzie, gdy posiadacz noża zachce pożyczyć go przyjacielowi i w tym celu zaniesie go mu do domu.
Wykroczenie z art. 50a KW może popełnić każdy, jest to zatem przestępstwo o charakterze powszechnym. Pamiętajmy, że odpowiedzialność za taki czyn pojawi się bez względu na to czy sprawca osiągnął zamierzony skutek np. pod postacią zranienia czy zabicia innej osoby. Omawiane wykroczenie może być popełnione wyłącznie umyślnie i z zamiarem bezpośrednim. Przedmiotem ochrony jest zaś ogólnie pojmowane dobro i bezpieczeństwo obywateli, a także zapewnienie porządku.
