Spis treści
Kradzież przedmiotu, którego wartość nie przekracza 10 zł…
Projekt nowelizacji zakłada zmianę w art. 119 Kodeksu wykroczeń i zapisanie, że w przypadku, gdy wartość przedmiotu kradzieży nie przekracza 10 zł, a względy prewencyjne nie wskazują na konieczność prowadzenia postępowania, organ poprzestawał tylko na zastosowaniu w stosunku do sprawcy środków takich jak: pouczenie, zwrócenie uwagi, ostrzeżenie lub zastosowanie innych środków oddziaływania wychowawczego.
UWAGA! Takie rozwiązanie nie mogłoby być zastosowane:
- wobec sprawców kradzieży o charakterze zuchwałym,
- kiedy sprawca odmówił naprawienia szkody ,
- gdy pokrzywdzony albo osoba działająca w jego imieniu sprzeciwili się stosowaniu wobec sprawcy wspomnianych środków wychowawczych.
Pouczenie za kradzież przedmiotu o wartości poniżej 10 zł
Zaniechanie prowadzenia postępowania w sprawie o wykroczenie – w takich przypadkach – warunkowane byłoby łącznym wystąpieniem przesłanek, w postaci nieznacznej i niespornej wartości skradzionej rzeczy, jak również braku konieczności prowadzenia postępowania z uwagi na potrzeby oddziaływania prewencyjnego. Należy wskazać, że oceniając, czy prowadzenie postępowania w sprawie o wykroczenie jest konieczne ze względów prewencyjnych – w szczególności związanych ze sprawcą wykroczenia, organ uprawniony do zastosowania instrumentu określonego w zaprojektowany art. 119a § 1 k.k., tj. pouczenia, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub na zastosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego – zobowiązany będzie uwzględnić posiadane i powzięte w związku ze zdarzeniem informacje dotyczące sprawcy kradzieży, odnoszące się zarówno do jego sposobu działania oraz zachowania po ujęciu, jak i dotychczasowego postępowania. Znaczenie w tym zakresie będzie zatem miał stosunek sprawcy kradzieży do ujawnionego czynu, a w szczególności niekwestionowanie przez niego dopuszczenia się kradzieży i dokonanie zwrotu skradzionego przedmiotu bądź gotowość do wyrównania szkody.
Prokurator Generalny uzasadnia, że wprowadzenie właśnie tego rodzaju zmian pozwoli osiągnąć korzystne skutki i uczyni ściganie sprawców najdrobniejszych kradzieży bardziej racjonalnym. Zaprojektowane rozwiązanie ma ograniczyć koszty tych postępowań i nadmierny automatyzm działania organów ścigania inicjujących praktycznie w każdym wypadku postępowania w sprawie o wykroczenie – w oderwaniu od rzeczywistych potrzeb wskazujących na celowość ukarania sprawcy wykroczenia.
Ustalenie stanu psychicznego sprawcy czynu
Drugie z wprowadzonych do nowelizacji ustawy rozwiązań odnosi się do zagadnienia związanego z ustaleniem stanu psychicznego sprawcy czynu, w przypadku którego naruszenie prawa powiązane jest z jego stanem zdrowia psychicznego. Celem tej zmiany ma być wyłączenie potrzeby każdorazowego dokonywania ustaleń specjalistycznych, a co za tym idzie zredukowanie kosztów postępowania przy równoczesnym usprawnieniu i przyspieszeniu jego biegu.
Nowelizacja ustawy zakłada bowiem wprowadzenie nowego przepisu, w myśl którego ustalenie stanu zdrowia psychicznego osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia można będzie oprzeć na wnioskach opinii o stanie zdrowia psychicznego tej osoby sporządzonej w innym postępowaniu o wykroczenie lub w postępowaniu karnym, jeżeli przedmiotem uprzedniego postępowania było wykroczenie lub przestępstwo tego samego rodzaju, a biegli stwierdzili stan niepoczytalności wynikający z zakłócenia czynności psychicznych o charakterze trwałym.