Jak się okazuje takie uprawnienie przysługuje w konkretnych sytuacjach. Oczywiście okres wypowiedzenia nie zwalnia pracownika od wykonywania swoich dotychczasowych czynności, może on jednak przeznaczyć kilka ostatnich dni w firmie na poszukiwania nowego zatrudnienia – dodajmy, że takie „wolne od pracy” będzie pełnopłatne. Z drugiej strony, aby skorzystać z takiego uprawnienia musimy spełnić kilka przesłanek.
Zgodnie z treścią art. 37 Kodeksu pracy, w okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Wymiar zwolnienia wynosi:
- 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia,
- 3 dni robocze – w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia, także w przypadku jego skrócenia na podstawie art. 361 § 1 (w sytuacji wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca).
Z powyższego wynika zatem, że wyraźnie określone dni na poszukiwanie pracy przysługują wyłącznie w ramach zawartej umowy o pracę. Wykonywanie pracy na podstawie innego tytułu prawnego nie uprawnia pracownika do uzyskania tego specyficznego „urlopu”. Ponadto zwolnienie nie będzie nam przysługiwało także, gdy rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło na skutek porozumienia rozwiązującego umowę o pracę. Warto także pamiętać, ze wypowiedzenie musi zostać dokonane przez pracodawcę, a nie przez pracownika – w innym wypadku pracownikowi prawo do 2 lub 3 dni roboczych na poszukiwanie pracy nie będzie w ogóle przysługiwać. Okres wypowiedzenia musi wynosić co najmniej 2 tygodnie, zatem wypowiedzenie umowy o pracę zawartej w celu zastępstwa lub umowy na okres próbny krótszy niż 3 miesiące nie zostanie objęty prawem do uzyskania omawianego zwolnienia. Oczywiście wykorzystanie ustawowych dni zwolnienia na poszukiwanie nowej pracy nie musi być wykorzystane przez pracownika, jest to bowiem jego prawo a nie obowiązek. Warto w tym miejscu podkreślić, że powyższe uprawnienie przysługuje także pracownikowi, wobec którego zastosowano wypowiedzenie umowy o pracę z powodu uzyskania przez niego uprawnień do emerytury. Prawo w żaden sposób nie zakazuje takiemu pracownikowi skorzystania z 2 lub 3 dni roboczych na poszukiwanie pracy. Trzeba mieć jednak na uwadze, że pracodawca nie musi udzielić tak wskazanego zwolnienia, gdy z okoliczności faktycznych wyraźnie wynika, że pracownik nie będzie szukał w tym okresie nowego zatrudnienia. W praktyce określenie faktycznych dni zwolnienia następuje na wniosek uprawnionego pracownika, przy czym mogą one być wykorzystane zarówno łącznie, jak i w różnym czasie – przy czym muszą zawsze być to dni robocze. Pamiętajmy też, że pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia na czas omawianego zwolnienia.