Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów, inwestorowi będącemu osobą fizyczną, który jest właścicielem budynku mieszkalnego z co najmniej jednym lokalem kwaterunkowym albo właścicielem części budynku mieszkalnego i w dniu 25 kwietnia 2005 r. był właścicielem tego budynku mieszkalnego albo tej części budynku mieszkalnego, albo nabył ten budynek albo tę część budynku w drodze spadkobrania od osoby będącej w tym dniu właścicielem – przysługuje premia kompensacyjna.
Premia kompensacyjna jest szczególnym środkiem finansowym, za pomocą którego można uzyskać refinansowanie całości lub części kosztów remontu. W odniesieniu do budynku mieszkalnego albo części budynku mieszkalnego premia kompensacyjna przysługuje jeden raz. Przeznacza się ją na refinansowanie całości lub części kosztów:
- przedsięwzięcia remontowego,
- remontu budynku mieszkalnego jednorodzinnego – jeżeli dotyczą budynku spełniającego kryteria określone na wstępie niniejszego artykułu.
W przypadku jedynego inwestora będącego osobą fizyczną, wysokość przysługującej premii kompensacyjnej jest równa iloczynowi wskaźnika kosztu przedsięwzięcia oraz kwoty wynoszącej 2 % wskaźnika przeliczeniowego za każdy 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu kwaterunkowego za każdy rok, w którym obowiązywały w stosunku do tego lokalu ograniczenia określone w art. 2 pkt 13 ustawy, w okresie od dnia 12 listopada 1994 r. do dnia 25 kwietnia 2005 r., a w przypadku nabycia budynku albo części budynku po dniu 12 listopada 1994 r. w sposób inny niż w drodze spadkobrania – od dnia nabycia do dnia 25 kwietnia 2005 r. Jeśli wskaźnik kosztu przedsięwzięcia jest mniejszy od 0,5, to na potrzeby obliczenia wysokości premii kompensacyjnej przyjmuje się, że wskaźnik ten jest równy 0,5. Jeśli wskaźnik kosztu przedsięwzięcia jest większy od 0,7, to na potrzeby obliczenia wysokości premii kompensacyjnej przyjmuje się, że wskaźnik ten jest równy 0,7. Dla ułatwienia – wzór służący do obliczania wysokości premii kompensacyjnej określa załącznik do ustawy.
W przypadku inwestora będącego współwłaścicielem, jeżeli co najmniej jeden współwłaściciel nabył tytuł prawny po dniu 12 listopada 1994 r. w sposób inny niż w drodze spadkobrania, wysokość premii kompensacyjnej przysługującej inwestorowi ustala się przyjmując okres od dnia nabycia tytułu prawnego przez współwłaściciela, który tytuł ten nabył najwcześniej, jednak nie wcześniej niż od dnia 12 listopada 1994 r. Jeżeli suma udziałów we współwłasności jest mniejsza od jedności, wysokość premii kompensacyjnej przysługującej inwestorowi stanowi iloczyn sumy udziałów we współwłasności i kwoty ustalonej zgodnie z zasadami wskazanymi w poprzednim akapicie.
Wniosek o przyznanie premii kompensacyjnej powinniśmy złożyć wraz z wnioskiem o przyznanie premii remontowej. Powinien on zawierać:
- dane identyfikacyjne budynku mieszkalnego;
- imię i nazwisko inwestora, adres do korespondencji i numer PESEL, a w przypadku cudzoziemca nazwę i numer dokumentu tożsamości;
- informacje o lokalach kwaterunkowych, ich powierzchni użytkowej i okresach, w jakich ich wynajem podlegał ograniczeniom, o których mowa w art. 2 pkt 13 ustawy, w zakresie, w jakim wymagane są do obliczenia wysokości premii kompensacyjnej zgodnie z art. 11 i 11a ustawy.
Do wniosku o przyznanie premii kompensacyjnej dołącza się dokumenty lub kopie dokumentów potwierdzających powyższe informacje, oraz dokumenty lub kopie dokumentów potwierdzające, że są spełnione warunki pozwalające na skorzystanie z takiej premii. Premie przyznaje Bank Gospodarstwa Krajowego, tam też powinniśmy kierować nasze wnioski.
W praktyce podkreśla się, że powyższe przepisy nie są doskonałe. Środowisko prawnicze podkreśla, że premia powinna przysługiwać także następcą prawnym właściciela nieruchomości, a nie wyłącznie jego spadkobiercom. Co bowiem zrobić w sytuacji, gdy właściciel dokonuje darowizny mieszkania na rzecz swoich dzieci? Obecnie obowiązujące przepisy nie pozwalają, aby skorzystały one z premii kompensacyjnej, a to wydaje się być bardzo niesprawiedliwe. Być może przepisy zostaną zmodyfikowane i ich ostateczny kształt będzie dużo bardziej precyzyjny, niż ma to miejsce na chwilę obecną.