Czym jest tytuł wykonawczy?

Kwestia tytułu wykonawczego została uregulowana przede wszystkim w Kodeksie postępowania cywilnego. Z drugiej jednak strony informacje w tym zakresie możemy czerpać również z ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, Kodeksu postępowania karnego, a nawet z Kodeksu karnego skarbowego.

Zgodnie z treścią art. 776 KPC, podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba że ustawa stanowi inaczej. Pamiętajmy przy tym, że w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności sąd ogranicza się jedynie do badania tego, czy dokument, któremu ma nadać klauzulę, odpowiada warunkom formalnym tytułu egzekucyjnego oraz czy zachodzą okoliczności faktyczne pozwalające na ujawnienie z klauzuli wzmianek przewidzianych w art. 788-794 KPC. W postępowaniu tym sąd nie może wnikać w treść tytułu egzekucyjnego ani też kwestionować istnienia uprawnienia wierzyciela lub obowiązku dłużnika, co może być korygowane jedynie w ramach powództwa przeciwegzekucyjnego z art. 840 KPC.

Uwaga!
Jeśli chcesz szybko i poprawnie przygotować Wniosek o wydanie tytułu wykonawczego przejdź do formularza »

Ustawodawca stwierdza, że tytułami egzekucyjnymi są:

• orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
• orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu,
• inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
• akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;
• akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
• akt notarialny określony w pkt 4 lub 5, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.

Oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym.

Z kolei art. 27 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wskazuje, iż tytuł wykonawczy zawiera:

• oznaczenie wierzyciela;
• wskazanie imienia i nazwiska lub firmy zobowiązanego i jego adresu, a także określenie zatrudniającego go pracodawcy i jego adresu, jeżeli wierzyciel posiada taką informację;
• treść podlegającego egzekucji obowiązku, podstawę prawną tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny, a w przypadku egzekucji należności pieniężnej – także określenie jej wysokości, terminu, od którego nalicza się odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie, oraz rodzaju i stawki tych odsetek;
• wskazanie zabezpieczenia należności pieniężnej hipoteką przymusową albo przez ustanowienie zastawu skarbowego lub rejestrowego lub zastawu nieujawnionego w żadnym rejestrze, ze wskazaniem terminów powstania tych zabezpieczeń;
• wskazanie podstawy prawnej pierwszeństwa zaspokojenia należności pieniężnej, jeżeli należność korzysta z tego prawa i prawo to nie wynika z zabezpieczenia należności pieniężnej;
• wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej;
• datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela;
• pouczenie zobowiązanego o skutkach niezawiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu;
• pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego;
• klauzulę organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu do egzekucji administracyjnej;
• wskazanie środków egzekucyjnych stosowanych w egzekucji należności pieniężnych.

Jeżeli tytuł wykonawczy dotyczy należności spółki nieposiadającej osobowości prawnej, w tytule wykonawczym podaje się również imiona i nazwiska oraz adresy wspólników. Do tytułu wykonawczego wierzyciel dołącza dowód doręczenia upomnienia, a jeżeli doręczenie upomnienia nie było wymagane, podaje w tytule wykonawczym podstawę prawną braku tego obowiązku.

Uwaga!
Jeśli chcesz szybko i poprawnie przygotować Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przejdź do formularza »

Tytuł wykonawczy może powstać także w związku z toczącym się postępowaniem karnym. Art. 107 KPK stwierdza, że sąd, który orzekał co do roszczeń majątkowych, nadaje na żądanie osoby uprawnionej klauzulę wykonalności orzeczeniu podlegającemu wykonaniu w drodze egzekucji. Pamiętajmy przy tym, że sąd nadaje klauzulę wykonalności swemu orzeczeniu co do orzeczeń majątkowych, badając jedynie, czy orzeczenie jest prawomocne lub natychmiast wykonalne i czy nadaje się do egzekucji w trybie przepisów kodeksu postępowania cywilnego.