Warunkiem jego uzyskania jest niski dochód oraz określony metraż mieszkania przypadający na osobę we wspólnie zamieszkującej rodzinie. Zagadnienia związane z zasadami ustalania i przyznawania dodatków mieszkaniowych reguluje Ustawa z dnia 21.06.2001r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U z 2001r., Nr 71 poz.734 ze z,.) oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28.12.2001r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. z 2001r., Nr 156, poz.1817 ze zm.).
Dodatek mieszkaniowy przysługuje
– najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych,
– członkom spółdzielni mieszkaniowych zamieszkującym na podstawie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego,
– osobom zajmującym lokale mieszkalne w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom lokali mieszkalnych,
– innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem,
– osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny lub socjalny.
Przyznanie dodatku mieszkaniowego zależy od dochodu i powierzchni zajmowanego lokalu.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie przekracza 175% najniższej emerytury obowiązującej w dniu złożenia wniosku w gospodarstwie jednoosobowym i 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym.
Od 01.03.2011r. najniższa emerytura wynosi 728,18 zł.Dochód gospodarstwa domowego oblicza się dodając wszystkie dochody brutto osób, które stale zamieszkują razem w tym gospodarstwie.
Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Do dochodu nie wlicza się dodatków dla sierot zupełnych, zasiłków pielęgnacyjnych, zasiłków okresowych z pomocy społecznej, jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej, dodatku mieszkaniowego, świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka, dodatku z tytułu urodzenia dziecka, pomocy w zakresie dożywiania.
Przy ustalaniu powierzchni (użytkowej) lokalu bierze się pod uwagę wszystkie pomieszczenia takie jak pokoje, kuchnie, spiżarnie, przedpokoje, alkowy, hole, korytarze, łazienki i inne pomieszczenia służące potrzebom mieszkalnym i gospodarczym.
Nie wlicza się balkonów, tarasów, loggii, antresoli, szaf i schowków w ścianach, pralni, suszarni, wózkowni, strychów, piwnic i komórek na opał. Ustalona w ten sposób powierzchnia (użytkowa) nie może być większa niż powierzchnia określona ustawowo (powierzchnia normatywna). Dodatek mieszkaniowy przysługuje także w sytuacji, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego przekracza normatywną powierzchnię lokalu, ale nie więcej niż o 30%, albo 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%. Dodatek nie zostanie przyznany, jeśli na osobę przypada więcej m2 powierzchni lokalu niż dopuszcza ustawa.
Powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego, w którym znajduje się jeden lokal mieszkalny /dom jednorodzinny/ w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego nie może przekraczać:
35m2 + 30 % = 45,50 m2 dla 1 osoby
40m2 + 30 % = 52,00 m2 dla 2 osób
45m2 + 30 % = 58,50 m2 dla 3 osób
55m2 + 30 % = 71,50 m2 dla 4 osób
65m2 + 30 % = 84,50 m2 dla 5 osób
70m2 – dla 6 osób, a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m2. Normatywną powierzchnię powiększa się o 15m2, jeżeli w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. Przez gospodarstwo domowe rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę ubiegającą sie o dodatek mieszkaniowy, samodzielnie zajmującą lokal albo gospodarstwo prowadzone przez tę osobę wspólnie z małżonkiem i innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi, które swoje prawo do zamieszkiwania w lokalu wywodzą z prawa tej osoby.
Wysokość dodatku mieszkaniowego zależy od wysokości wydatków ponoszonych na utrzymanie mieszkania przypadających na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu oraz od dochodów i liczby osób w gospodarstwie domowym.
Do wydatków poniesionych przez wnioskodawcę na utrzymanie mieszkania nie wlicza się opłat za gaz przewodowy, opłat za energię elektryczną, ubezpieczeń, podatku od nieruchomości, opłat za wieczyste użytkowanie gruntów. Ustawa przyjmuje, że gospodarstwo 1-osobowe przeznacza 15% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie, gospodarstwo 2, 3 i 4-osobowe przeznacza 12% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie a gospodarstwo 5-cio i więcej osobowe przeznacza 10% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie – resztę może pokryć dodatek mieszkaniowy.
Aby otrzymać dodatek należy złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie gminy lub miasta, właściwym dla miejsca zamieszkania.
W zależności od sposobu organizacji konkretnego urzędu, zadanie rozpatrywania wniosków może zostać przydzielone ośrodkowi pomocy społecznej lub innej jednostce. Do wniosku należy dołączyć deklarację o dochodach za ostatnie 3 miesiące. Ponadto urząd może wymagać różnych dokumentów, które udowodnią osiąganie podanego dochodu, metrażu mieszkania lub innych faktów, np. trzeba będzie uzyskać zaświadczenia o dochodach od pracodawcy oraz potwierdzenie metrażu mieszkania i wysokości czynszu od zarządcy mieszkania. Procedura wymaga przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. Przeprowadzający go pracownik socjalny może żądać od wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego złożenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenia o stanie majątkowym, zawierającego w szczególności dane dotyczące posiadanych ruchomości i nieruchomości oraz zasobów pieniężnych.
Decyzja powinna być wydana w terminie 1-go miesiąca od dnia złożenia wniosku. Od decyzji odmownej przysługuje odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego
Dodatek mieszkaniowy przyznaje się na okres 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku.
