Spis treści
11 listopada, czyli Narodowe Święto Niepodległości
Dlaczego 11 listopada obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości? By odpowiedzieć na to pytanie, należy prześledzić kalendarium wydarzeń, które składają się na proces odzyskania przez Polskę niepodległości. Opowieść warto zacząć od dnia 10 listopada, gdy rankiem komendant Józef Piłsudski wysiadł ze specjalnego pociągu z Berlina na Dworcu Wiedeńskim w Warszawie. Wracał do domu po 16 miesiącach uwięzienia w twierdzy w Magdeburgu. Powitali go na peronie przedstawiciele Rady Regencyjnej (najwyższego ciała Królestwa Polskiego ustanowionego przez władze niemieckie i austro-węgierskie w 1917 roku), komendant Polskiej Organizacji Wojskowej i oficerowie. Tego dnia Rada Regencyjna zwołała także na godzinę 16:30 spotkanie w pałacu arcybiskupim przy ulicy Miodowej, podczas którego podjęła decyzję o przekazaniu Piłsudskiemu zwierzchności nad tworzącym się wojskiem i powierzyła mu misję utworzenia rządu.
Decyzję ogłoszono jednak kolejnego dnia, po burzliwej nocy, podczas której komendant Piłsudski przyjął przedstawicieli Niemieckiej Rady Żołnierskiej, dowodzącej niemieckim garnizonem w Warszawie. Zgodnie z umową niemieccy żołnierze w zamian za gwarancję bezpiecznego powrotu do kraju mieli pozostawić wyposażenie, w tym broń i amunicję. W nocy polskie oddziały i polscy harcerze spontanicznie zabrali się do rozbrajania Niemców. Co ciekawe, 11 listopada nie nastąpiły w Polsce dalsze przełomowe wydarzenia. Piłsudski następnego dnia przejął obowiązki głównodowodzącego polskiej armii i ogłosił powszechny pobór do wojska, w odpowiedzi na co w ciągu miesiąca zaciągnęło się 100 tysięcy ochotników. Rada Regencyjna została oficjalnie rozwiązania 14 listopada, tego samego dnia Piłsudski powierzył Jędrzejowi Moraczewskiemu stworzenie rządu. 22 listopada wydał on dekret „o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej”, na mocy którego Piłsudski stał się tymczasowym Naczelnikiem Państwa.
Dlaczego 11 listopada?
Historia nakazuje zadać pytanie, dlaczego Święto Niepodległości obchodzimy 11 listopada? Powodem stał się fakt, że data ta była pierwotnie obchodzona przez legionistów, głównie o profrancuskiej orientacji, którzy byli najbliższym otoczeniem Piłsudskiego. Wybór daty święta padł na rzeczony dzień, ponieważ to 11 listopada podpisano w Compiègne zawieszenie broni, ostatecznie przypieczętowujące porażkę Niemiec. Wiele krajów, w tym Francja i kraje Brytyjskiej Wspólnoty Narodów, świętuje ten dzień do dziś. Dzień 11 listopada to data symboliczna. W tych dniach – jak wspominał lata później Piłsudski – Polska powstała do istnienia.
Narodowe Święto Niepodległości 2023
W 2023 roku obchodzimy 105. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. W samo południe w dniu 11 listopada, w ramach akcji „Niepodległa do hymnu”, w blisko 1 000 miejscach w Polsce i na świecie zabrzmi „Mazurek Dąbrowskiego”. Na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, w ramach Festiwalu Niepodległa, zaplanowane zostały m.in. koncerty na scenie muzycznej na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego, podczas których będzie można posłuchać duetu KARAŚ/ROGUCKI, Sary James, Baranovskiego, a także Kamila Bednarka. Na dziedzińcu Akademii Sztuk Pięknych na najmłodszych będą czekać atrakcje przygotowane w ramach sceny dla dzieci, a na dziedzińcu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego chętni będą mogli uczyć się polskich tańców.
