Spis treści
Obowiązkowy dowód
Czym tak naprawdę jest dowód? Jest to dokument stwierdzający tożsamość i obywatelstwo polskie osoby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarcze-go nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, których obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi oraz na podstawie jednostronnych decyzji innych państw, uznających ten dokument za wystarczający do przekraczania ich granic.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każdy pełnoletni Polak jest zobowiązany do posiadania ważnego dowodu osobistego. Ważność tego dokumentu możesz sprawdzić w prawym dolnym rogu dowodu. Pamiętaj więc, aby nie tylko posiadać przy sobie dowód osobisty – zadbaj, aby był on stale ważny. Dlaczego jest to takie ważne? Dlatego, że prawo przewiduje poważne konsekwencje za brak dowodu lub posługiwanie się nieaktualnym dokumentem – kara grzywny lub ograniczenia wolności do 1 miesiąca. Z pewnością nie chciałbyś spędzić miesiąca w areszcie z tak błahego powodu – np. w razie kontroli przez policjanta.
Do czego potrzebny jest dowód?
Przede wszystkim do tego, aby udowodnić swoją tożsamość. To z kolei będzie przydatne w urzędach państwowych, bankach, instytucjach kredytowych, czy w trakcie wspomnianej już kontroli policji (np. podczas jazdy samochodem). Dowód osobisty to swoistego rodzaju karta tożsamości przydatna poza granicami naszego kraju – pamiętaj, że będziesz go potrzebował w każdym przypadku, gdy wyruszasz na wycieczkę do innego kraju UE. W przeciwnym wypadku możesz spodziewać się zatrzymania przez władze innego kraju – dotyczy to także wyruszających z Tobą małoletnich dzieci. W braku identyfikującego je dokumentu, może czekać Cię spory kłopot i bardzo długie wyjaśnianie, że podróżujesz z własnymi dziećmi (paszport lub dowód dla dziecka jest więc w takich przypadkach niezbędny).
Zastosowanie dowodu osobistego w praktyce jest więc bardzo szerokie – wszędzie tam, gdzie musisz udowodnić swoją tożsamość, bez dowodu osobistego raczej się nie obędzie (choć czasem możesz skorzystać z paszportu).
Ile czasu jest ważny mój dowód?
Co do zasady 10 lat od chwili jego wydania – istnieją jednak pewne wyjątki. Dowód osobisty wydany bowiem osobie, która nie ukończyła 18 roku życia, jest ważny 5 lat od daty jego wydania, zaś dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 65 rok życia, jest ważny na czas nieoznaczony, jeżeli osoba ta zwróciła się o wydanie dowodu osobistego z takim terminem ważności.
Wymiana
Wiele osób zastanawia się kiedy wymienić dowód osobisty – podkreślmy, że będzie to konieczne nie tylko w przypadku utraty przez niego terminu ważności.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, posiadacz dowodu osobistego ma obowiązek wymienić ten dokument także w razie:
- zmiany danych, które zamieszcza się w dowodzie osobistym;
- uszkodzenia dowodu osobistego lub zaistnienia innej okoliczności utrudniającej ustalenie tożsamości osoby;
O wymianę dowodu osobistego należy wystąpić:
- w przypadku zmiany danych- w terminie do 14 dni od dnia doręczenia osobie obowiązanej do posiadania dowodu osobistego ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzających zmianę danych albo od dnia sporządzenia aktu małżeństwa stwierdzającego zmianę nazwiska, a w przypadku małżeństwa zawartego przed konsulem lub organem zagranicznym – od dnia doręczenia odpisu aktu małżeństwa;
- w przypadkach uszkodzenia dokumentu- niezwłocznie;
- w przypadku upływu terminu ważności- nie później niż na 30 dni przed upływem terminu ważności dokumentu.
Pamiętaj też, że w przypadku obywateli polskich przebywających za granicą termin na wymianę wynosi 3 miesiące.
Zagubienie
Osoba, która utraciła dowód osobisty, jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym najbliższy organ gminy lub właściwą ze względu na miejsce pobytu polską placówkę konsularną. Organy te wydają zaświadczenie o utracie dowodu osobistego, ważne do czasu wydania nowego dokumentu, oraz powiadamiają o tym przy użyciu dostępnych środków, w szczególności telefaksu lub poczty elektronicznej, organ, który wydał dowód osobisty, w celu unieważnienia dokumentu. Osoba, która utraciła dowód osobisty, jest obowiązana wystąpić niezwłocznie o wydanie nowego dokumentu do właściwego organu gminy.
Osoba, która znalazła dowód osobisty innej osoby, jest obowiązana niezwłocznie przekazać ten dokument najbliższemu organowi gminy, Policji lub innemu organowi administracji publicznej. Organy te przekazują niezwłocznie dowód osobisty organowi, który go wydał, w celu unieważnienia dokumentu. Osoba, która znalazła dowód osobisty innej osoby, może, bez zbędnej zwłoki, przekazać ten dokument posiadaczowi dowodu osobistego. W razie znalezienia własnego dowodu osobistego zgłoszonego jako utracony należy niezwłocznie zwrócić go organowi, który wydał ten dokument. Osoba, która utraciła obywatelstwo polskie, jest obowiązana zwrócić niezwłocznie dowód osobisty organowi, który wydał ten dokument, albo właściwej ze względu na miejsce jej pobytu polskiej placówce konsularnej.
