Dowody zależą od statusu ubezpieczonego
Osoba, która chce uzyskać zasiłek macierzyński musi przede wszystkim spełniać, przewidziane przepisami prawa, określone wymagania. Ponadto wnioskując o przyznanie zasiłku należy przedłożyć odpowiednie dokumenty, stanowiące podstawę do wypłaty świadczenia. Rodzaj tych dokumentów zależy od tytułu i okoliczności wnioskowania o zasiłek macierzyński. W każdym przypadku należy przedłożyć skrócony odpis aktu urodzenia dziecka. Jeżeli zasiłek jest wypłacany przez ZUS, każdorazowo do jego wypłaty niezbędne jest dodatkowo zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku:
– ZUS Z-3 – w przypadku pracowników,
– ZUS Z-3b – w przypadku ubezpieczonych wykonujących pozarolniczą działalność, ubezpieczonych współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz duchownych,
– ZUS Z-3a – w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
Ponadto, oprócz dokumentów wymienionych wyżej, należy przedłożyć odpowiednie dokumenty, które będą dowodzić prawa do zasiłku z danego tytułu. Zgodnie z nowymi przepisami przy ustalaniu prawa i wypłacie zasiłku macierzyńskiego, na równi ze skróconym odpisem aktu urodzenia dziecka, zagranicznym aktem urodzenia dziecka, postanowieniem sądu o przysposobieniu dziecka, orzeczeniem sądu o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej, umową cywilnoprawną zawartą pomiędzy starosta a rodziną zastępczą, traktuje się także ich kopie potwierdzone przez płatnika zasiłku za zgodność z oryginałem.Urlop macierzyński
Dokumentami wymaganymi do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego są zaświadczenie o przewidywanej dacie porodu – za okres przed porodem oraz skrócony odpis aktu urodzenia dziecka – za okres od dnia porodu.
Urodzenie dziecka za granicą
Dokumentem koniecznym do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego z tytułu urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą jest zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza określające przewidywaną datę porodu zawierające nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, opatrzone datą wystawienia i podpisem – za okres przed porodem oraz skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka – za okres po porodzie.
Przyjęcie dziecka na wychowanie
Przy występowaniu o wypłatę zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpienia do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie należy przedłożyć zaświadczenie sądu opiekuńczego o wystąpieniu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające także datę urodzenia dziecka oraz oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie. Z kolei do wypłaty świadczenia z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej konieczne jest przedstawienie prawomocnego orzeczenia sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowy cywilnoprawnej zawartej pomiędzy rodziną zastępczą a starostą oraz dokumentu potwierdzającego wiek dziecka.
Ustanie zatrudnienia
Aby matce dziecka został wypłacony zasiłek z tytułu urodzenia dziecka po ustaniu zatrudnienia trzeba przedłożyć, wystawione na zwykłym druku, zaświadczenie lekarskie stwierdzające stan ciąży w czasie trwania zatrudnienia, świadectwo pracy lub inny dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy z powodu likwidacji lub ogłoszenia upadłości pracodawcy – w przypadku likwidacji lub ogłoszenia upadłości pracodawcy ewentualnie prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu stosunku pracy z naruszeniem przepisów prawa – w razie niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy.
Rozwiązanie umowy o pracę w okresie ciąży
Dowodami stanowiącymi podstawę przyznania i wypłaty zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego przysługującego w razie rozwiązania z pracownicą stosunku pracy w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy i niemożności zapewnienia innego zatrudnienia są zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku stwierdzające stan ciąży w okresie zatrudnienia, świadectwo pracy lub inny dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy a także oświadczenie ubezpieczonej, że nie zapewniono jej innego zatrudnienia.
Urlop tacierzyński
W przypadku skrócenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego przez matkę dziecka, do pisemnego wniosku w tej sprawie zawierającego datę, od której rezygnuje ona z pobierania zasiłku macierzyńskiego, dołączyć trzeba jej oświadczenie, od kiedy ojciec dziecka będzie korzystał z uprawnień do zasiłku macierzyńskiego. Jeżeli świadczenie jest wypłacane przez ZUS, dodatkowo należy przedstawić zaświadczenie pracodawcy o terminie zaprzestania przez pracownicę korzystania z urlopu macierzyńskiego. W takim przypadku ojciec dziecka, który chce pobierać zasiłek macierzyński, powinien przedłożyć zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie, przez który matce dziecka przysługiwał oraz został wypłacony zasiłek macierzyński. Obecnie nie jest wymagane dokumentowanie przez ojca przerwania działalności zarobkowej w celu zaopiekowania się dzieckiem. Pobyt matki w szpitalu
W celu przerwania wypłaty zasiłku przysługującego ubezpieczonej matce dziecka za okres jej pobytu w szpitalu, po wykorzystaniu przez nią zasiłku macierzyńskiego w wymiarze co najmniej 8 tygodni po porodzie, wymagane jest zaświadczenie o dacie przyjęcia do szpitala lub jego kopia potwierdzona przez płatnika zasiłku za zgodność z oryginałem, oświadczenie ubezpieczonej, od kiedy ubezpieczony ojciec dziecka będzie korzystał z zasiłku macierzyńskiego a w przypadku pracownicy, której to świadczenie jest wypłacane jest przez ZUS, dodatkowo – zaświadczenie pracodawcy o dacie przerwania urlopu macierzyńskiego. Ojciec dziecka, który w takiej sytuacji wnioskuje o ustalenie prawa i wypłatę zasiłku macierzyńskiego, musi przedstawić, wystawione przez szpital, zaświadczenie o terminie przyjęcia i wypisania matki ze szpitala oraz zaświadczenie o okresie przysługującego oraz wypłaconego matce dziecka świadczenia. Jeżeli matka dziecka chce, po wyjściu ze szpitala, dalej otrzymywać zasiłek, powinna przedłożyć zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie zasiłku macierzyńskiego wypłaconego ubezpieczonemu ojcu dziecka oraz zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego, w przypadku, gdy świadczenie wypłaca ZUS.
Śmierć matki lub porzucenie dziecka
Ojciec dziecka, który występuje o wypłatę zasiłku macierzyńskiego w razie śmierci matki lub porzucenia przez nią dziecka, składa zaświadczenie płatnika zasiłku macierzyńskiego matki dziecka o okresie przysługującego i wypłaconego jej świadczenia oraz oświadczenie o śmierci matki a w przypadku porzucenia przez nią dziecka oświadczenie o porzuceniu dziecka przez matkę.
Dodatkowy urlop macierzyński
Warunkiem przyznania pracownicy lub pracownikowi prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego jest wystąpienie do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie takiego urlopu. Jeżeli o wypłatę zasiłku występuje ojciec dziecka a z urlopu macierzyńskiego korzystała matka dziecka, dodatkowo musi on złożyć skrócony odpis aktu urodzenia dziecka. Pracownica lub pracownik, którzy zamierzają łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu z wykonywaniem pracy u swojego pracodawcy składają pisemny wniosek, w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy, w którym wskazują wymiar czasu pracy oraz okres, przez który zamierzają łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu z wykonywaniem pracy. W przypadku, gdy zasiłek jest wypłacany przez ZUS, niezbędne jest także zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, zaświadczenie o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie dodatkowego urlopu oraz zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3, jeżeli nie było składane wcześniej.
Urlop ojcowski
W przypadku urlopu ojcowskiego konieczne jest przedstawienie skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka – jeżeli ojciec ubiegania się o zasiłek macierzyński w związku z urodzeniem się dziecka albo postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka – jeżeli dziecko zostało przysposobione. Trzeba również przedłożyć oświadczenie, że zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego nie został wcześniej pobrany z innego tytułu. Jeżeli ojciec nie jest pracownikiem musi również złożyć stosowny wniosek. Wniosek trzeba złożyć przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku macierzyńskiego i powinien on zawierać datę, od której ojciec zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego.
