Dozwolony użytek ustawowy zwany także potocznie licencją ustawową został unormowany w art. 23 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zezwala on na nieodpłatne korzystanie bez zezwolenia twórcy z już rozpowszechnionego utworu, w zakresie własnego użytku osobistego. Przepis ten o czym należy pamiętać jest wyjątkiem od zasady wyłącznego uprzywilejowania twórcy. Nie ma bowiem możliwości wymagania od twórcy udostępnienia dzieła w celu jego bezpłatnego skopiowania.
Wyjątek ten nie jest także nieograniczony bowiem został ściśle określony krąg osób które legalnie mogą dzielić się utworami ale także i krąg utworów z których można korzystać w ten sposób. A nade wszystko dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy.
Utwory można legalnie udostępniać osobą z którymi pozostajemy w związku osobistym, a szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub w stosunku towarzyskiego. Należy jednak zachować ostrożność udostępniając utwór w ramach dozwolonego użytku tak aby miały do niego dostęp tylko osoby powołane nie zaś potencjalnie każdy internauta. Wystrzegać należy się pobierania utworów przez P2P czy popularne Torrenty ponieważ oprócz pobierania automatycznie bezprawnie udostępniamy go potencjalnie nieograniczonej liczbie osób co naraża nas na odpowiedzialność karną. Rozpowszechnianie bez uprawnienia cudzego utworu w podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.(art.116 ust. o pr. aut.).
Zgodnie z art. 77 ust. o pr. aut. programy komputerowe nie mogą być wykorzystywane w ramach dozwolonego użytku ustawowego. Podobnie jak nie możemy budować według cudzego utworu architektonicznego i architektoniczno-urbanistycznego w ramach licencji ustawowej.
Znaczenie ma także liczba posiadanych przez siebie kopii danego utworu w ustawie wskazane jest literalnie iż korzystanie w ramach dozwolonego użytku obejmuje pojedyncze kopie utworów. Bez zasadne posiadanie wielu kopii tego samego utworu może naruszać zasady normalnego wykorzystywania utworu a zatem przekraczać zakres dozwolonego użytku.
Nie mniej jednak mimo restrykcyjnych zasad nadal w ramach dozwolonego użytku ustawowego, możemy legalnie wymieniać się w gronie znajomych ulubionymi książkami, filmami i muzyką.
Przytaczane Akty Prawne
Dz.U. 1994 nr 24 poz. 83 Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych
MG
