Uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku
Warto wiedzieć, że z prawa pracy nie wynika dokładnie, czym są uprawnienia konieczne do wykonywania pracy. Może to więc oznaczać zarówno formalne wykształcenie pracownika (np. studia medyczne), jak i posiadane przez niego faktyczne lub praktyczne umiejętności (np. prawo jazdy określonej kategorii). Przyjmuje się, że chodzi tu o formalne upoważnienia do wykonywania określonego zawodu, np. kierowcy, lekarza, pilota, radcy prawnego, inspektora nadzoru budowlanego itd. Utrata uprawnień zawodowych przez takie osoby z reguły powoduje, iż nie jest możliwe dalsze zatrudnianie ich na danym stanowisku.
Wina pracownika
Należy jednak pamiętać, że zwolnienie dyscyplinarne z powodu utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku jest możliwe jedynie wtedy, gdy utrata tych uprawnień nastąpiła z winy pracownika. Co istotne, utrata jest zawiniona jeżeli jest skutkiem prawomocnego orzeczenia sądu wydanego po popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, decyzji administracyjnej właściwego organu władzy lub też pozbawienia prawa do wykonywania określonego zawodu przez upoważniony do tego organ korporacji zawodowej. Tak np. będzie w przypadku zawodowego kierowcy, któremu za jazdę pod wpływem alkoholu sąd prawomocnym wyrokiem wymierzy środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów na okres 3 lat. W takich przypadkach nie ma znaczenia, na jaki okres pracownik utracił konieczne uprawnienia. Zwolnienie dyscyplinarne z tego powodu jest bowiem możliwe zarówno wtedy jak pracownik utracił te uprawnienia na stałe, jak i na jakiś, określony czas. Warto wiedzieć, że rozwiązania umowy bez wypowiedzenia nie można zastosować w stosunku do pracownika, który utracił uprawnienia zawodowego nie ze swojej winy, tylko np. na skutek pogorszenia stanu zdrowia. W takim przypadku pracodawca może albo zmienić stanowisko, czy rodzaj pracy pracownika albo rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem z powodu niezawinionej utraty uprawnień niezbędnych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Musi zostać zachowana określona procedura
W przypadku zwolnienia dyscyplinarnego pracodawca jest związany określonymi procedurami i terminem. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może bowiem nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Jeżeli więc np. otrzyma on wiadomość uprawomocnieniu się wyroku skazującego pracownika ma 1 miesiąc na jego zwolnienie. Dodatkowo, jeżeli w zakładzie pracy działa organizacja związkowa, wówczas pracodawca ma obowiązek zawiadomić ją o zamiarze dyscyplinarnego zwolnienia pracownia z pracy, podając przyczyny rozwiązania umowy o pracę w tym trybie. W razie zastrzeżeń co do zasadności rozwiązania umowy zakładowa organizacja związkowa wyraża swoją opinię niezwłocznie. Musi to jednak zrobić w terminie 3 dni od zawiadomienia. Co istotne, pracodawca może ale nie musi uwzględniać opinii organizacji związkowej. Należy pamiętać, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. W oświadczeniu pracodawca musi ponadto wskazać przyczynę takiego zwolnienia dyscyplinarnego, czyli wyraźnie zaznaczyć, że jest to zawiniona utratę uprawnień zawodowych oraz pouczyć o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.
