Trybunał Konstytucyjny rozpoznawał wniosek senatorów dokładnie 10 i 26 lipca oraz 13 listopada 2012 r. W przedmiotowej sprawie zostało wydane jednoznaczne rozstrzygnięcie, zgodnie z którym zawieszenia prawa do emerytury z powodu kontynuowania zatrudnienia osobom, które nabyły to prawa w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r., narusza zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa (wyrok z 13 listopada 2012 r.). Z powyższego wynika zatem, że prawo do emerytury należy się także w sytuacji, gdy stosunek pracy nie zostanie rozwiązany, przy czym należy jednocześnie spełnić inne ustawowe przesłanki uprawniające do uzyskania i pobierania emerytury.
Cały problem dotyczył skarżonego art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że powyższa regulacja jest całkowicie niezgodna z art. 2 Konstytucji RP, ponieważ narusza zasadę ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa. Dla przypomnienia skarżone artykuły dotyczyły zawieszenia emerytury bez względu na wysokość uzyskiwanego przez emeryta przychodu, gdy jest on nadal zatrudniony bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Trybunał Konstytucyjny podkreślił, iż oceniając sytuację osób, które nabyły prawo do emerytury w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r., z punktu widzenia zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, należy dojść do wniosku, że gdyby w momencie przechodzenia na emeryturę osoby te wiedziały, że będą musiały przerwać zatrudnienie, żeby uzyskać świadczenie emerytalne, to ich decyzja być może byłaby inna, tzn. nie składałyby wniosku o ustalenie prawa do emerytury i kontynuowały zatrudnienie. Korzystniejsze byłoby bowiem dla nich osiąganie wysokiego dochodu ze stosunku pracy niż dużo mniejszej emerytury. Co więcej – późniejsze złożenie wniosku oznaczałoby wyższe świadczenie emerytalne. Treść ryzyka emerytalnego, w określeniu której ustawodawca ma swobodę, nie powinna być zmieniana w stosunku do osób, które już nabyły i zrealizowały prawo do emerytury.
Pamiętajmy, że z chwilą ogłoszenia sentencji wyroku w Dzienniku Ustaw utracił moc art. 28 ustawy zmieniającej z 16 grudnia 2010 r. w zakresie, w jakim przewiduje stosowanie art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. Jednocześnie art. 103a powołanej ustawy pozostaje nadal w obrocie prawnym i znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury w momencie jego wejścia w życie i później, tj. od 1 stycznia 2011 r.
Podstawa prawna:
[art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz.u.2012.637)]
