Spis treści
Rękojmia jako podstawa odpowiedzialności sprzedawcy
Mianem rękojmi określa się odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu wadliwości zakupionej rzeczy. Oznacza to, że w przypadku, gdy zakupiony przez klienta – konsumenta towar ma jakąś wadę, ten może udać się do sprzedawcy i wystosować odpowiednie żądanie. Jakie? Tę kwestię regulują ściśle przepisy ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. Sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową. Cóż to oznacza? Mówiąc najprościej oznacza to tyle, że towar ma jakąś wadę, która uniemożliwia korzystanie z niego zgodnie z jego przeznaczeniem, na przykład może mieć poważne uszkodzenie, którego w chwili zakupu klient nie widział, może nie posiadać właściwości, którą powinien posiadać (np. telefon komórkowy, który nie dzwoni), może być też tak, że zakupiona rzecz miała mieć określone właściwości, o których zapewniał nas sprzedawca i z powodu których istnienia zdecydowaliśmy się na zakup, a po przyniesieniu do domu okazało się, że kupiona rzecz tych właściwości nie ma. Wówczas przysługują nam – konsumentom określone prawem roszczenia.
Za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową uważa się również nieprawidłowość w jego zamontowaniu i uruchomieniu, jeżeli czynności te zostały wykonane w ramach umowy sprzedaży przez sprzedawcę lub przez osobę, za którą ponosi on odpowiedzialność, albo przez kupującego według instrukcji otrzymanej przy sprzedaży.
Roszczenia kupującego z tytułu rękojmi
Roszczenia, czyli innymi słowy żądanie, kupującego w przypadku korzystania z rękojmi wskazał ustawodawca sekwencyjnie. Jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, czyli jak powiedzieliśmy wcześniej ma wadę, kupującemu przysługują takie uprawnienia, jak:
- Żądanie doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów.
- Żądanie obniżenia ceny albo odstąpienie od umowy, jeżeli kupujący, z przyczyn o których mowa wyżej (naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów), nie może żądać naprawy ani wymiany albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności.
Zakres czasowy odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi
Sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jedynie w przypadku jej stwierdzenia przed upływem dwóch lat od wydania tego towaru kupującemu, przy czym termin ten biegnie na nowo w razie wymiany towaru.
Gwarancja podstawą odpowiedzialności gwaranta
Gwarancja jest niczym innym jak oświadczeniem gwaranta, wskazującym zakres jego odpowiedzialności za towar. Oświadczenie to może być utrwalona na dowolnym trwałym nośniku, np. kartce papieru czy w postaci pliku tekstowego wgranego w pamięć zakupionego przez nas odtwarzacza mp3.
Oświadczenie gwarancyjne określa więc obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług (np. dostarczenie na czas naprawy telefonu innego telefonu zastępczego).
Czas trwania gwarancji
Jeżeli w oświadczeniu gwarancyjnym nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi rok licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. W praktyce często jest tak, że jeżeli zakupiony towar ma części składowe, to gwarant udziela gwarancji na każdą z tych części w innym zakresie czasowym. Np. w przypadku telefonów komórkowych bardzo często jest tak, że na samą baterię „gwarancja” jest krótsza i wynosi nie rok, a 6 miesięcy. Jest to prawnie dopuszczalne. Może być też tak, że na daną rzecz gwarant udzieli dłuższej np. 3letniej gwarancji. Przykładem są pralki i inny sprzęt AGD.
Relacja pomiędzy roszczeniem z tytułu rękojmi a roszczeniem z tytułu gwarancji
Kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji. Wykonanie zaś uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi.
Warto tutaj zaznaczyć, iż 25 grudnia w życie wchodzi nowelizacja kodeksu cywilnego, zgodnie z którą jeżeli w oświadczeniu gwarancyjnym nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi dwa lata licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. Dlatego też uściślono relację pomiędzy roszczeniem z tytułu rękojmi, a roszczeniem z tytułu gwarancji. Dodano, że w razie wykonywania przez kupującego uprawnień z gwarancji bieg terminu do wykonania uprawnień z tytułu rękojmi ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie. Termin ten biegnie dalej od dnia odmowy przez gwaranta wykonania obowiązków wynikających z gwarancji albo bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie.
Podstawa prawna:
Art. 4, art. 6, art. 8, art. 10 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U.2002.141.1176)
Art. 577, art. 579 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz.U.2014.121)
