W polskim systemie prawnym wprowadzono także możliwość ustalania indywidualnego rozkładu czasu pracy. Zgodnie z art. 142 KP, na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty. Dla przypomnienia polski Kodeks pracy rozróżnia aż 10 różnych systemów czasu pracy, są nimi:
• podstawowy system czasu pracy;
• równoważny system czasu pracy,
• czas pracy przy dozorze urządzeń lub przy częściowym pozostawaniu w pogotowiu do pracy,
• czas pracy przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób,
• system pracy w ruchu ciągłym,
• przerywany system czasu pracy,
• zadaniowy system czasu pracy,
• system pracy „weekendowej”,
• system „skróconego tygodnia pracy”,
• skrócony czas pracy.
Skupiając się jednak na kwestii indywidualnego rozkładu czasu pracy, należy zauważyć, iż nie ma przeszkód, aby to w samej w umowie o pracę (albo w drodze odrębnego porozumienia między pracodawcą i pracownikiem) ustalić organizację pracy (system lub rozkład czasu pracy). Postanowienie takie może mieć charakter istotnego elementu indywidualnego stosunku pracy, a w konsekwencji jego zmiana będzie wymagała porozumienia stron lub wypowiedzenia zmieniającego (por. wyrok SN z 17.07.2009 r. sygn. akt I BP 6/09). Przepis art. 142 KP nie wymaga, aby przewidziane w jego dyspozycji przedłużenie czasu pracy mogło nastąpić tylko wyjątkowo. Zawarte w powyższej dyspozycji określenie, że dłuższy czas pracy może być wprowadzony "w poszczególnych dniach i tygodniach", wskazuje, że taki system pracy może być stosowany stale w przedsiębiorstwie.
Jak podkreśla K. Jaśkowski „Indywidualny rozkład czasu pracy może polegać jedynie na zmianie godzin rozpoczynania i kończenia pracy, względnie także na wprowadzeniu przerwy w pracy w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut. Ustawodawca uznał bowiem, że bezpłatna przerwa w tym wymiarze nie narusza interesów pracownika. Dłuższa przerwa może natomiast być uznana za przerywany czas pracy (art. 139 KP), w którym czas przerwy jest odpłatny, chyba że została ona wprowadzona wyłącznie w interesie pracownika”.
Warto pamiętać także o regulacji art. 144 KP, który stanowi, że na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany także taki system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. W tym systemie jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Jednocześnie na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system skróconego tygodnia pracy. W tym systemie jest dopuszczalne wykonywanie pracy przez pracownika przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca.
