Jak nie odziedziczyć długów po rodzicach?

Zazwyczaj dziedziczenie długów po rodzicach ma miejsce wtedy, gdy dzieci nie znały swoich rodziców, np. ojca. Nie znali ich, nie wiedzieli gdzie przebywają, a co za tym idzie nie znali ich sytuacji finansowej. Zdarza się jednak również tak, że pomimo mieszkania pod jednym dachem, dzieci nie do końca znają sytuację finansową swoich rodziców – nie wiedzą, że mają zaciągnięte pożyczki zarówno w bankach, jak i od znajomych.

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Przepisy kodeksu cywilnego dotyczące dziedziczenia stanowią, że w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Jednakże przewidziana przez ustawodawcę konstrukcja dziedziczenia przewiduje, że nabycie spadku z chwilą śmierci spadkodawcy ma charakter tymczasowy, bowiem spadkobierca jest uprawniony do tego, aby wyrazić swoją wolę co do nabycia lub odrzucenia spadku.

Uwaga!
Jeśli chcesz szybko i poprawnie przygotować Oświadczenie o odrzuceniu spadku
przejdź do formularza »

Dziedziczenie po rodzicach – nawet z długami

Zgodnie z przepisem art. 1012 kodeksu cywilnego, spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku należy złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Zatem datą od której liczy się 6 miesięczny termin w którym można przyjąć spadek wprost, przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza lub też spadek odrzucić z zasady jest data, w której spadkobierca dowiedział się o śmierci spadkodawcy. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku.

Jednakże gdy spadkobiercą jest :

1. osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych – np. dziecko poniżej 18 roku życia,
2. osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia,
3. osoba prawna,

• brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Warto również wiedzieć, że jeśli choć jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także pozostali spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli także spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Z wyroku Sąd Najwyższy z dnia z dnia 26 lutego 1970 r. (sygn. akt II CR 388/69) wynika, że jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza bez względu na to, czy nastąpiło to wskutek odpowiedniego oświadczenia woli, czy też przez niezłożenie takiego oświadczenia przez osobę nie mającą pełnej zdolności do czynności prawnych, uważa się, że spadkobiercy inni, posiadający pełną zdolność do czynności prawnych, którzy nie złożyli w ustawowym terminie żadnego oświadczenia w kwestii przyjęcia spadku, również przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

Co zrobić, aby nie spłacać długów po zmarłych rodzicach ze swojego osobistego majątku?

Najwygodniejszym dla spadkobiercy rozwiązaniem jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Rozwiązanie pozwala uporządkować kwestie związane z długami rodziców, mianowicie wierzyciele odzyskają tyle swoich pieniędzy, ile wart jest majątek, pozostawiony przez spadkodawcę, a Ty nie będziesz musiał wypłacić im więcej niż to co odziedziczyłeś. Oznacza to, że nie będziesz musiał odpowiadać za długi zmarłych rodziców swoim osobistym majątkiem.

Z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza wiąże się również konieczność sporządzenia spisu inwentarza. Spis inwentarza dokonuje się na wniosek osoby, która jest wnioskodawcą w postępowaniu sądowym lub na polecenie sądu. W spisie inwentarza uwzględniany jest cały majątek spadkodawcy – w tym również długi spadkowe z oznaczeniem wartości każdego przedmiotu. Co więcej, w spisie inwentarza uwzględnia się wartość czystego spadku, z uwzględnieniem wartości praw i rzeczy spornych. Do wniosku o spis inwentarza wnioskodawca powinien dołączyć odpis postanowienia sądu o zabezpieczeniu spadku, postanowienia o sporządzeniu spisu inwentarza lub akt poświadczenia dziedziczenia, zaopatrzonych we wzmiankę o jego wykonalności.

Podstawa prawna:
art. 922 – 1024 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93)