Spis treści
Zgodnie z treścią art. 128 – 130 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym. Obowiązek jednego małżonka do dostarczania środków utrzymania drugiemu małżonkowi po rozwiązaniu lub unieważnieniu małżeństwa albo po orzeczeniu separacji wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych tego małżonka.
Jak widzisz obowiązek alimentacyjny może objąć w zasadzie każdego członka rodziny, ważne aby ten który żąda takich świadczeń nie miał środków potrzebnych do utrzymania. Alimenty są nakładane na konkretną osobę na podstawie wyroku sądowego, choć strony mogą samodzielnie porozumieć się co do realizacji powyższego obowiązku – wówczas zawierają odpowiednią umowę. Wróćmy jednak do kwestii ściągania alimentów z zagranicy. Podstawowe znaczenie ma tutaj miejsce zamieszkania zobowiązanego do tych świadczeń. Pamiętaj, że w każdym przypadku aby skutecznie ściągnąć należne Ci alimenty musisz posiadać prawomocny wyrok zasądzający te świadczenia.
Kraje UE
Jeśli zobowiązany do alimentacji przebywa na terytorium Unii Europejskiej, powinieneś złożyć wniosek o poszukiwanie dłużnika do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania wierzyciela, czyli uprawnionego do alimentacji, w przypadku dzieci wnioskodawcą będzie rodzic opiekującego się małoletnim. Wnioski są zwolnione z jakichkolwiek opłat, znajdziesz je zarówno w sieci jak i siedzibach polskich sądów. Do pisma trzeba jednak dołączyć:
- odpis orzeczenia zasądzającego alimenty wraz z klauzulą prawomocności (dostaniesz go w sekretariacie sądu, który wydał orzeczenie);
- pełnomocnictwo wnioskodawcy udzielone sądowi (podpis wnioskodawcy na pełnomocnictwie należy poświadczyć przez notariusza);
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (w przypadku dziecka pozamałżeńskiego potrzebny jest odpis zupełny jego aktu urodzenia);
- odpis aktu małżeństwa (w przypadku orzeczonego rozwodu – odpis aktu małżeństwa wraz ze wzmianką o tym fakcie);
- zaświadczenie ze szkoły (uczelni) o kształceniu – jeżeli uprawniony do alimentów ukończył 18 lat (zaświadczenie powinno zawierać informację o planowanym końcu nauki oraz czy uprawniony pobiera stypendium);
- fotografie osoby uprawnionej do alimentów oraz, w miarę możności, osoby zobowiązanej do alimentacji.
Dalsze kroki podejmuje sąd okręgowy – tym samym uprawniony do alimentacji nie musi podejmować żadnych działań. Wszystkie dokumenty zostają przesłane do instytucji właściwej do ściągania alimentów w kraju, w którym przebywa zobowiązany do tych świadczeń. Egzekucja odbywa się na podstawie przepisów takiego państwa.
Kraje spoza UE
Bardzo podobnie będzie wyglądała procedura odzyskiwania alimentów względem osoby, która przebywa w kraju nienależącym do Unii Europejskiej. W tym przypadku także składamy wniosek o poszukiwanie dłużnika – również do sądu okręgowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania uprawnionego do alimentów. Jeśli chodzi zaś o dokumenty, które powinny być dołączone do takiego pisma, to ich wykaz odnajdziesz na samym wniosku (wnioski są oczywiście dostępne w sieci jak i w sądach). Zazwyczaj załączniki nie będą różniły się od tych, które pojawiają się, gdy żądasz alimentów od zobowiązanego przebywającego na terytorium UE, jednak w stosunku do niektórych krajów na świecie, może pojawić się potrzeba dołączenia innych dokumentów – o tym poinformuje Cię jednak sąd okręgowy.
Gdy dłużnik zniknął
Czasami zdarza się, że wskazanie miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego jest po prostu niemożliwe. W takiej sytuacji możesz złożyć wniosek o przyznanie świadczenia alimentacyjnego z Funduszu Alimentacyjnego. Pismo kierujesz do urzędu gminy, w której mieszkasz. Pamiętaj jednak, że świadczenie z Funduszu nigdy nie są większe, niż 500 zł.
Podstawa prawna:
[art. 129 – 130 k.r.o. (Dz.U. z 2012 r. Nr 788 j.t.)]
