Policjanci mogą wykonać pomiar stężenia alkoholu za pomocą alkomatu. Wynik z takiego urządzenia określa zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Zatrzymany kierowca może odmówić poddania się kontroli na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, jednakże wówczas musi liczyć się z tym, że będzie musiał poddać się badaniu laboratoryjnemu krwi. W takiej sytuacji, krew podejrzewanego o prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu kierowcy pobierana jest w oddziale szpitalnym przez uprawnioną osobę. Nie trzeba nikogo przekonywać, że jest to najbardziej wiarygodna metoda. Dodatkowo warto wiedzieć, że aby wynik pomiaru stężenia alkoholu z alkomatu był wiarygodnym dowodem w sprawie, urządzenie to musi spełniać pewne kryteria. Alkomat musi posiadać aktualne świadectwo legalizacji oraz nienaruszone plomby.
Aktualnie obowiązuję przepisy rozróżniają dwa poziomy stężenia alkoholu we krwi, od których uzależniona odpowiedzialność sprawcy. Są to tzw. stan po spożyciu alkoholu, który w przypadku kierowania pojazdem jest wykroczeniem oraz stan nietrzeźwości, który w tym samym przypadku stanowi przestępstwo.
W myśl przepisów ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, stan po spożyciu alkoholu zachodzi w sytuacji, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3. W sytuacji, gdy kierowca zostaje zatrzymany i zostaje u niego wykryty stan po użyciu alkoholu, to podlega on odpowiedzialności na podstawie art. 87 kodeksu wykroczeń, zgodnie z którym kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.
Natomiast zgodnie z przepisem art. 115 § 16 kodeksu karnego, stan nietrzeźwości zachodzi w przypadku, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. W przypadku zawartość alkoholu we krwi kierowcy oznaczona pozostaje na takim poziomie, to podlega on odpowiedzialności karnej – na podstawie przepisu z art. 178a kodeksu karnego, zgodnie z którym kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Na koniec należy podkreślić, że stan nietrzeźwości stanowi przesłankę orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów.
